Laboratoriya №1 mavzu: Tuproqning fizik-mexanik xossalarini aniqlash (6-soat) Mashg‘ulot maqsadi

Tuproqning turlari – 
tuproq zarrachalari 1 mm dan katta bo‘lganda yirik tuproq, 1 mm 
dan kichik bo‘lganda esa 
mayda tuproq
deyiladi. 1 mm dan katta zarralar 0,5% dan kam bo‘lganda 
kesaksiz tuproq, 10% dan ziyod bo‘lganda esa, 
serkasak tuproq
deyiladi. Tuproq diametri 0,01 mm 
dan mayda zarrachalarning foiz miqdoriga qarab turlicha nomlanadi: soz tuproq (50%...20%), 
qumloq tuproq (20...10%) va tuproq (zarrachalari 10% dan kam). Mayda zarrachalar ko‘p bo‘lgani 
uchun soz va qumoq tuproqlar og‘ir tuproq deyiladi. Ishlov berganda u katta qarshilik (0,06...0,15 
MPa) ko‘rsatadi, ko‘p miqdorda organik o‘g‘it talab etadi. O‘zbekistonda ishlov beriladigan 
yerlarning 72% og‘ir qumoq tuproqlidir.