L. S. Karieva makroiqtisodiyot

9.8 Inflyasiya va ishsizlik. Fillips egri chizig‛i. Inflyasiya sur’ati va ishsizlik 
darajasi o‛rtasidagi optimal mutanosiblik 
Iqtisodiyot o‛z rivojlanishida potentsial darajaga yaqinlashgan shariotda yoki 
bandlilik darajasini oshirish yoxud inflyatsiya darajasini pasaytirish kabi muqobil 
variantlardan birini tanlashga majbur bo‛linadi. Chunki qisqa muddatli davrda 
ishsizlik va inflyatsiya darajalari o‛rtasida teskari bog‛liqlik mavjud. Ishsizlikni 
pasaytirish ish joylarini yaratish uchun qo‛shimcha mablag‛lar ajratilishini 
anglatadi. Ayni paytda bu ish haqi miqdorining oshishiga ham olib keladi. Har 
ikkala holat ham baholar darajasinining ko‛tarilishiga olib keladi, ya’ni talab 
inflyatsiyasi ro‛y beradi..
Ishsizlik va inflyatsiya ko‛rsatkichlari o‛rtasidagi o‛zaro bog‛liqlik ingliz 
iqtisodchisi A.V.Fillips tomonidan aniqlangan va 
Fillips egri chizig‛i
 
(9.8.1-rasm) 
deb ataladi. 
9.8.1-rasm. Fillips egri chizig‛i 
Fillips egri chizig‛i ishsizlik va inflyatsiya darajalari o‛rtasidagi teskari 
bog‛lig‛likni xarakterlaydi.
Mamlakat iqtisodiyotining xususiyatiga ko‛ra, shuningdek, inflyatsiyaning 
qaysi turi mavjudligiga qarab Fillips egri chizig‛idagi inflyatsiya va ishsizlik 
darajalarining kombinatsiyasi farq qilishi mumkin. Bunday tanlov kutilayotgan 
inflyatsiyaning sur’atiga bog‛liq. 
 

---

196 
Kutilayotgan inflyatsiya darajasi qanchalik yuqori bo‛lsa ishsizlikning har 
qanday darajasida (sur’ati past bo‛lgan inflyatsiya darajasiga nisbatan) haqiqiy 
inflyatsiya darajasi yuqori bo‛ladi. Ishsizlik darajasi va inflyatsiya sur’atining 
maqbul miqdorlari quyidagi formula ko‛rinishida tasvirlanishi mumkin: 
π=πkut+f(
 )+ε , 
bu yerda 
- inflyatsiyaning haqiqiy darajasi;
kut- inflyatsiyaning kutilayotgan darajasi;