L. S. Karieva makroiqtisodiyot

Aktivlar
– iqtisodiy faoliyat subyektlarining pul va moliyaviy mablag‛lari, 
asosiy va aylanma fondlarining qiymati.
Amortizatsiya 
– foydalanish jarayonida asosiy kapital qiymatining kamayishi..
Banknota
- 
Mamlakat Markaziy banki tomonidan chiqariladigan naqd qog‛oz 
pullar bo‛lib, iqtisodiyotdagi pul taklifining bir qismini tashkil etadi.
Bank zaxiralari 
– bankda saqlanayotgan naqd pullar, Markaziy bankda tijorat 
banklari tomonidan saqlanayotgan foizsiz depozitlar.
Bank tizimi
- tijorat banklari majmui. Bank tizimi jismoniy va yuridik 
shaxslarining omonatlarini (depozitlarini) qabul qiladi, pul o‛tkazmalarini amalga 
oshiradi, qarz va kreditlar beradi, davlat va aktsiyadorlik jamiyatlarining qimmatli 
qog‛ozlariga investitsiya qiladi.
Baholar indeksi- 
tovarlar va xizmatlar, yoki aktivlar o‛rtacha bahosining 
o‛zgarishi ko‛rsatkichi. Baholar indeksi bozor savati deb yuritiladigan ma’lum 
to‛plamdagi tovarlar va xizmatlarning joriy yildagi baholari yig‛indisini bazis 
yildagi baholari yig‛indisiga bo‛lib topiladi.
Boylik – 
bozor qiymatiga ega va pulga yoki boshqa ne’matlarga almashinishi 
mumkin bo‛lgan barcha narsa. Fizik aktivlar, moliyaviy aktivlar, ko‛nikmalar, 

---

305 
tadbirkorlik malakasi, savdo markalari xullas daromad keltiradigan barcha 
narsalar.
Byudjet taqchilligi 
– Moliyaviy yil natijalariga ko‛ra davlat byudjetida 
xarajatlarning daromadlardan ustun bo‛lishi.
Valyuta kursi 
– mamlakat pul birligining boshqa mamlakat pul birligida 
ifodalangan bahosi.
Giperinflyatsiya
– haddan tashqari inflyatsiya, narxning shiddat bilan o‛sishi, 
pul qadrining g‛oyat tez pasayishi, pul topishga intilshning minimal darajaga 
kelishi bilan xarakterlanadi.
Devalvatsiya 
– qayd qilingan valyut kursi tizimi amal qilayotgan sharoitda 
hukumat tomonidan milliy valyutaning boshqa valyutalarga nisbatan kursini 
tushirishga qaratilgan tadbiri. Devalvatsiya to‛lov balansi taqchilligini bartaraf 
qilish, eksportni arzonlashtirish, importni qimmatlashtirish imkonini beradi.