|
14-andoza
I-b osqich. T arg‘ibot-tashviqot ishlarini uyushtirib,
o‘quvchi
bolalam i qiziqtirish, ja lb qilish (suhbat, ma’ruzalar o ‘tkazish, voleybo!
m usobaqalari haqida film lar nam oyish qilish).
K o ‘rgazmali
m usobaqalar
uyushtirish,
taniqli
sportchilar
ishtirokida suhbatlar o 'tkazish.
II-b o sq ich . B aholovchi mashqlar, harakatli va halq o ‘yinlari
y ordam ida
dastlabki
tanlov
- qabul
o ‘tkazish
(qaddi-qomat
ko‘rsatkichlari,
jism oniy
sifatlam ing
rivojlanganligini
apparatlar
y ordam ida aniqlash va hokazo). Jismoniy rivojlanish va jism oniy
tayyorgarlik bo‘yicha belgilangan me’yoriy ko‘rsatkich!ar 16-jadvalda
aks ettirilgan.
III-b o sq ic h . B oshlang‘ich tayyorgarlik I yillik o ‘rgatish davrida
bolalam i m axsus sifatlari, texnik-taktik malakalari, qobiliyatlari va
im koniyatiarini baholash. U lam i nasliy xislatlarini o ‘rganish. Texnik va
taktik tayyorgarlik bo‘yicha tanlov o ‘tkazish.
V oleybol bilan s h u g ‘ullanishga niunosibligi. B O ‘SMga qabul
q ilish m utaxassis-m urabbiy uchun o ‘ta m as’uliyatli tadbirdir. Bu
tadbim i am alda ham m a k o ‘rsatkichlami bir-biriga taqqoslay bilish,
voleybol o ‘yinining m ohiyatiga yaqin ko‘rsatkichga ega bo‘lgan
b olalam i farqlay olish, sport turiga zarur qobiliyatlami ajrata bilish katta
aham iyatga egadir. Shu bilan bir qatorda tanlov natijalariga ko‘ra qabul
q ilish haqida uzil-kesil xulosaga kelish o ‘rinsiz, mavjud ko ‘rsatkichlarni
e ’tib orga oigan holda saralovni davom ettirish darkor.
U zluksiz tanlov (sa ra lo v ) va o ‘yin funk siy alarin i (ixtisoslarini)
b elg ilash . Yuqori m alakali voleybolchilami tayyorlashda mazkur
bosqich tadbirlari hal qiluvchi ahamiyatga loyiq. Albatta uzluksiz
tanlov-saralov
ham da
bolalam i
muayyan
o ‘yin
ixtisosliklariga
m unosibliklarini aniqlash k o ‘p yillik sport tayyorgarligining barcha
bosqichlarida am alga oshirib boriladi. Bu masala, ayniqsa, o ‘quv
trenirov ka va takom illashtiruv guruhlarida alohida aham iyat kasb etadi.
Voleybol bilan shug'ullanishga tanlov asosída qabul qilish
jarayonini
kuchaytirish
maqsadida
mavjud
tantov
vositalariga
qo‘shimcha qilib tanlangan sport turi xususiyatini «e’tiborga» oigan yoki
maxsus ixtisoslashtirilgan xalq harakatli o'yinlaridan foydalanish
tanlovni yanada «toza», maqsadli am alga oshirish imkonini yaratib
boradi. Tanlov maxsus testlar asosida o ‘tkazi!adi (13-jadvaI).
Sport o ‘yinlari turlari (voleybol, basketbol, gandbol, fútbol va h.k.)
bokyicha turli yillarda nashrdan chiqarilgan BO‘SM dasturlariga
muvofiq dastlabki tayyorgarlik guruhlariga qabul qilishda bolalam ing
yoshi, shug‘ullanuvchilar soni, guruhlar soni turlicha berilgan. M asalan,
1982-yilda
Yu.D.Jeleznyak,
K .A .Shvets,
N.V .D oiinskayalar
muallifligida chop etilgan BO‘SM dasturida 10, 11, 12 yoshli bolalar
uchun dastlabki tayyorgarlik guruhlariga qabul qilish bo‘yicha m e’yoriy
test mezonlari berilgan. Guruhdagi sh u g ‘ullanuvchilar soni 15 kíshi,
haflalik m ashg‘ulotlar hajmi 8 soat, yillik m ashg‘u1otlar hajmi 416 soat
miqdorida berilgan (14,15-jadvallar).
I3-jadval
B O ‘SM ga tanlov o‘tkazishga m o ‘ljaIlan g an m c’yoriy ta la b la r
________________________(9-10 yosh)________________________
T e s tla r
AMo
Y axshi
Q o n iq a rli
T /r
Jism o n iy l iv o jlan isli
iz b o la la r
l.
T ana uzunligi (sm )
156 v a yuqori
155-151
150-141
2.
T ana vazni (kg)
o 'ita c h a
37-40
3.
O 'n g bilak kuchi (kg)
2 0 v a yuqori
19-16
15-13
4.
K o‘krak aylanasi (sm)
0
‘rtacha
66-68
0 4gMI b o la la r
1
.
Tana uzunligi
153 v a vuqori
152-148
147-143
2.
Tana vazni
o ‘rtacha
38-42
3.
O 'n g bilak kuchi
65 v a yuqori
64-59
58-52
4.
K o‘krak avlanasi
o ‘itach a
65-67
Jism o n iy riv o jln n isii
Q iz b o la la r
1
.
30 m yugurish (sek)
5,6 va kam
5.7-6,1
6,2-6,6
2.
5x6 m yugurish (sck)
12,4 v a kam
12,5-12,8
12.9-13,3
3.
A rchasim on yugurish (sek)
32 ,0 v a kam
32,1-32,6
32,7-33,2
4.
Joydan vertikal sakrash (sm)
37 v a yuqori
36-31
30-25
5.
ToMdirma to ;pni (1 kg) otish
(m)
9 ,0 v a k o ‘p
8,9-7,0
6 ,9-5,0
0 ‘g ‘H b o la la r
1.
30 m yugurish (sek)
5,3 v a kam
5,4-5,7
5,8-6.2
2
5x6 m yugurish (sek)
12,0 va kam
12,2-12,4
12,5-12,8
3.
A rchasim on yu g u rish (sek )
31,0 va kam
31,1-31,6
31,7-32,2
4.
Joydan vertikal sak rash (sm )
40 v a yuqori
39-33
32-26
5.
T o ‘ldirm a io ‘pni (1 k g )
Do'stlaringiz bilan baham: |
