L. A. Djalilova

rishlar jamiyatimizning yangi iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy, madaniy sharoitlariga moslashtirildi.
Bunda jismoniy madaniyat va sport harakati ham o'zining haqli lavishdagi miJiiy maqomiga ega boidi. Respublikaning iqtisodiy, siyosiy. madaniy va ijtimoiy salohiyatida jismoniy tarbiya va sport ham o‘z o'rni va mavqeiga egadir.
O'zbekistonda mustaqillik davrida jismoniy tarbiya va sport sohasining rivojlanishi mamlakatimizda amalga oshirilayotgan siyosiy. iqtisodiy va ijtimoiy islohotlaming samarali natijasidir, deb toia ishonch bilan aytishimiz mumkin.
Mustaqil O'zbekistonning jiemoniy madaniyat va sportini yanada rivojlantirishga asos bo'luvchi eng muhim tadbirlar ko'rilmoqda. Mustaqillik tufayli ma'naviy ruhiy poklanish. milliy qadriyatlarni tiklash, milliy an'analarga sadoqatli avlodni tarbiyalash va amaliyotga joriy etish konsepsiyasi ishlab chiqildi. Vatan ravnaqini ta'minlab beruvchi milliy istiqlol g'oyasi shakllandi. O'zbek mentaliteti, milliy xarakter mazmunida yangi iihatiar tarkib topdi. Bu bevosita siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy. huquqiy, ma'rifiy sdiada tub yangilanishlarga ma'naviy asos bo'lib xizmat qildi.
O'zbekiston Respublikasida qabul qilingan “Ta'lim to'g'- risi' dagi Qonun, Kadrlar tayyorlash milliy dasluri, “Jismoniy tarbiya va sport to‘g'risida”gi Qonun asosida joriy etilgan ta'lim-tarbiyaviy ladbirJar, ma'naviy-ma'rifiy va madaniy omillar davlal siyosatida ustuvor yo'nalishga aylandi. Jismonan sog'lom. ma'naviy yetuk, yuksak intellektual salohiyat, zamonaviy bilimlarga ega, mustaqil fikrlaydigan, kelajakka ishonch biian qaraydigan barkamol avlodni tarbiyalash asosiy vazifalar sifatida belgilandi. Bu yo'nalishdagi ishlar talaba-yoshlarda zamonaviy dunyoqarash, ularning ongiga vatanpar- varlik, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat, o'z Vataniga xizmat qilish kabi yuksak tuyg'ularni kamol toptirishga qaratilgan.
Mamlakatimizda istiqloidan so'ng 1992-yil 14-yanvarda Jismoniy tarbiya va sport to‘g'risida”gi Qonuni qabul qilingan. 2000- >il 26-mayda “Jismoniy tarbiya va sport to‘g'risida”gi qonuni ikkinchi fahrirda qabul qilingan.
2015-yil 5-sentabrda O'zbekiston Respublikasi «Jismoniy **rbiya va sport to‘g'risida»gi Qonunining uchinchi Yangi taliriri ^c*'*'^nc*'' Mazkur Qonun 8 ta bob va 47 moddadan iborat. vonunning asosiy maqsadi - jismoniy tarbiya va sport sohasidagi


125




munosabatlarni tartibga solish hisoblanadi. Mazkur qonun O'zbekiston Respublikasida jismoniy madaniyat va sportning huquqiy, tashkiliy, iqtisodiy va ijtimoiy asoslarini belgilaydi. Qonunning 4-moddasida "Jismoniy tarbiya va sport sohasidagi davlat siyosatining asosiy yo'nalishlari” ko'rsatilgan.
Jismoniy tarbiya va sport sohasidagi davlat siyosatining asosiy yo'nalishlari quyidagilardan iborat:

• 
  jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirishni davlat tomonidan qo‘ Ilab-quwatlash;
  
• 
  har kimning jismoniy tarbiya va sport bilan erkin shug‘ul- lanishga bo'lgan huquqini ta'minlash;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport sohasidagi davlat hamda jamoat boshqaruvini uyg‘unlashtirish;
  
• 
  fuqarolarning jismoniy tarbiya va sport sohasidagi huquq- larining davlat kafolatlarini belgilash;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport sohasida kamsitishga hamda zo'ra- vonlikka yo‘I qo‘ymaslik;
  
• 
  jismoniy tarbiya va sport bilan shug'ullanuvchi shaxslaming, shuningdek, jismoniy tarbiya va sport tadbirlari ishtirokchilari hamda tomoshabinlarining hayoti va sog*lig‘i xavfsizligini ta'minlash;
  
• 
  sportning barcha turlari va tarkibiy qismlarini rivojlantirishga ko‘maklashish;
  
• 
  nogironlar va jismoniy imkoniyatlari cheklangan boshqa shaxs- lar, shuningdek, yuqori darajada ijtiinoiy himovaga muhtoj aholi guruhlari o'rtasida jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirishga ko‘maklashish;
  
• 
  milliy sport turlari va xalq 0‘yinlarini rivojlantirish hamda ommalashtirish uchun shart-sharoitlar yaratish;
  
• 
  fuqarolami jismoniy tarbiyalashning uzluksizligi va davoniiyli- gini ta'minlash;
  
• 
  xalqaro hamkorlikni amalga oshirish.
  

Jismoniy tarbiya va sport sohasidagi qabul qilinadigan huquqiy hujjatlar ‘‘Jismoniy tarbiya va sport to‘g‘risida”gi Qonun normalariga mos bo'lishi shart. Ushbu qonun turli tashkilot va muassasalarda jamiyatning barcha a'zolari ishtirokidagi sport va jismoniy tarbiya- sog‘lomlashtirish ishlarining ommaviy va individual shakllarining rivojlanishiga zamin yaratadi. Qonun jismoniy tarbiya va sportni kasalliklami oldini olish, sog‘liqni mustahkamlash, shaxsning


I

tkashlik xususiyatini ta'minlash, vatanparvar fuqarolami [jjrbiyalash millatlararo do'stlikni rivojlantirish va mustahlamlash vositasi deb hisoblaydi.

O'zbekiston Respubiikasi Wishtoniy tarbiya va sport to'g'risida»gi Qonunida xalqaro hujjatlarda aks etgan inson va fuqaro huquqlariga oid normalar 0*2 aksini topgan. Qonunda O'zbekiston Respublikasi fuqarolari jinsi, irqi, millati, tili, dini. ijtimoiy kelib chiqishi, e’tiqodlari. shaxsi)- va jamiyatdagi holatidan qat'i nazar, jismoniy tarbiva va sport mashg'uloUarida qatnashishga. jismoniy tarbi>a-s|X)rt jamoatchilik birlashmala^ini tuzishga, jismoniy tarbiya va sport harakatini boshqarishda ishtirok etish huquqiariga ega. Chet el fuqarolari hamda fuqaroligi bo'imagan shaxslar jismoniy tarbiya va sport sohasida O'zbekiston Respublikasi fuqarolari bilan teng huquqlarga ega, deb belgilangan.