Курс кисми: Умумий патологик анатомия

---

 
 
 
Mavzu: Surunkali produktiv yallig’lanish.
Proliferativ yallig’lanish turlari, morfologik belgilari, oqibatlari. 
 
K a l i t s o ’ z l a r
:
Maxsulotli (proliferativ) va maxsus(spesifik) yallig’lanishlar, turlari, etiologiyasi, 
morfologiyasi, o’ziga xosligi, keltirib chiqaruvchi kasalliklari. 
 
Yallig’lanish o’chog’ida xujayralarni ko’payishi ustun turgan jarayonlarda 
proliferativ 
(maxsulotli) yallig’lanish
xaqida gapiriladi. Proliferativ yallig’lanish xar qanday a’zoda 
rivojlanishi mumkin. Bunda alteratsiya va ekssudatsiya jarayonlar 2-o’ringa chekinadi. Asosan, 
maxalliy biriktiruvchi to’qimani xujayralari ko’payadi (gistiogen deb ataluvchi: gistiotsitlar, 
makrofaglar, fibroblastlar, endotelial, adventitsial, plazmatik xujayralar). Ularga gematogen kelib 
chiqishli - limfotsitlar, neytrofillar, eozinofil leykotsitlar (u bulinmaydi) qo’shilib aralashishi 
mumkin. Ba’zan biriktiruvchi to’qima bilan parenximatoz elementlar xam proliferatsiyalanishi 
mumkin. Shuni xam ta’kidlash zarurki maxsulotli yallig’lanish rivojlanishini boshida infiltratda 
xujayralarni turli-tumanligi kuzatilsa, yallig’lanish oxirida esa asosan epitelioid xujayralar, 
fibroblastlar qoladi. Fibroblastlar aktiv ravishda kollagen ishlab chiqaradi, ko’p miqdorda 
kollagen tolalar xosil bo’ladi, yangi xosil bo’lgan biriktiruvchi to’qima zichlashadi, undagi 
almashinuv jarayonlari sekinlashadi. 
 
Maxsulotli yallig’lanish shikastlovchi omilni uzoq ta’sir etishidan va yuqori chidamlilikga 
ega bo’lganda yuzaga keladi.

Klassifikatsiyasi:
Maxsulotli yallig’lanish xosil bo’layotgan biriktiruvchi to’qima 
tuzilmalarni xarakteri bo’yicha, jarayonning kechishi bo’yicha, etiologiyasi bo’yicha 
klassifikatsiyalanadi.