Kurs ishining ikkinchi qismini bajarish bo‘yicha vazifa

2.3. Kurs ishining ikkinchi qismini bajarishga doir qisqacha nazariy ma’lumot

O‘qituvchi tomonidan berilgan elektr sistemasining chizmasi soddalashtirilib, oddiy elektr sistemasining 33 b-rasmdagi ko‘rinishga keltirib olinib quyidagi talablar bajariladi.

O‘qituvchi ko‘rsatmasi bo‘yicha quyidagi holatlar uchun qabul qiluvchi sistema (yuklama) shinalarida kuchlanishni o‘zgarmas bo‘lgan (U_c=const) hol uchun elektr sistema elementlarining parametrlari ixtiyoriy tanlangan bazis shartlari bo‘yicha hisoblab nisbiy birliklarda ifodalansin.

а)

b)

33-rasm. Oddiy elektr sistemasining prinsipial (а) vа almashtirish (b) sxemasi

1) Oddiy elektr sistemaning statik turg‘unligi koeffitsiyentining zaxirasi hamda uzatilayotgan aktiv quvvatining chegaraviy qiymatlari aniqlansin:

- Sistema elementlarining parametrlari tanlangan bazis shartlari bo‘yicha nisbiy birliklarda ifodalansin;
- uzatuvchi gidravlik elektr stansiya generatorida qo‘zg‘atishni avtomatik rostlagich (QAR) o‘rnatilmagan holat uchun (Eq=const) ;
- issiqlik elektr stansiyasi (IES) generatorlarida proporsional ta’sirli (p.t. QAR) o‘rnatilgan (E^ = const).
- issiqlik elektr stansiyasi (IES) generatorlarida kuchli ta’sirli (k.t. QAR) o‘rnatilgan (U_G=const).
2) O‘qituvchininig ko‘rsatmasi bo‘yicha elektr uzatish qurilmasida aktiv qarshilikning o‘zgarish yoki yuklama shinalarida kuchlanish o‘zgarishining elektr sistemasining statik turg‘unligi ta’siri baholansin.
3) K -nuqtasida o‘qituvchi tomonidan ko‘rsatilgan qisqa tutashuv (q. t.) bo‘lgan hol uchun q.t o‘chirilishi vaqtining va burchagining chegaraviy qiymati aniqlansin.
4) Yuqorida keltirilgan qisqa tutashuvlar uchun sistemaning dinamik turg‘unligi hisoblansin va unga ba’zi tadbirlarning ta’siri baholansin:
a) Sistema dinamik turg‘unligiga q.t. turi va vaqtining;
b) Sistema dinamik turg‘unligiga QARning;
c) Sistema turg‘unligiga elektr uzatish uskunasi zanjirlarida avtomatik qayta ulagich (AQU) qurilmasini qo‘llash;

4. 
   Bug‘ turbinasi quvvatini avariya holatida boshqarish (BTAXB);
   

5) Sistemaning berilgan sxemasi uchun yuklamaning (asinxron motorning) parametrlari aniqlanib statik va dinamik xarakteristikalari qurilsin. Asinxron motorning rostlash effekti va statik turg‘unlik mezoni aniqlanib sistema turg‘unligi baholansin.
IZOH: elektrenergetika sistema elementlari (generatorlar, transformatorlar, havo elektr uzatish yo‘li, kompensatsiyalovchi qurilmalar va yuklamalarning) parametrlari va sistema holatining boshlangich qiymatlari (shartlari) har bir talaba uchun alohida variantlarda ko‘rsatilgan tartibda o‘qituvchi tomonidan berilgan.