Kurs ishi mavzu: dnk va rnk nukleotidlar ketma-ketliklari ma`lumot bazalari

I-bob. Adabiyotlar sharxi.
GENBANK ma'lumotlar bazasi nukleotidlar ketma-ketligi ma'lumotlari va tegishli biologik ma'lumotlar bazasini to'playdi, tartibga soladi va tarqatadi. 1982 yildan buyon bu ish GenBank (NCBI, Bethesda, AQSh) va Yaponiyaning DNK ma'lumotlar bazasi (Mishima) bilan hamkorlikda amalga oshirildi. DDBJ/GENBANK/GenBank uchta xalqaro hamkorlikdagi ma'lumotlar bazalarining har biri butun dunyo bo'ylab xabar qilingan ketma-ketlik ma'lumotlarining bir qismini to'playdi. Barcha yangi va yangilangan ma'lumotlar bazasi yozuvlari har kuni Xalqaro nukleotidlar ketma-ketligi hamkorligi o'rtasida almashiladi. GENBANK ma'lumotlar bazasi nashrlari har chorakda ishlab chiqariladi va CD-ROMda tarqatiladi. Eng so'nggi ma'lumotlar to'plami Internet va World Wide Web interfeysi orqali mavjud.
Ma'lumotlar bazasining portlovchi o'sishi davom etmoqda. Hozirda 1200 milliondan ortiq tayanch juftlik maʼlumotlar bazasi har yili deyarli ikki baravar koʻpayadi, yangi ketma-ketlik oʻrtacha daqiqada bir marta kiritiladi. Inson genomi loyihasi va ko'plab boshqa genom sekvensiyasi guruhlari kabi ketma-ketlik loyihalari katta miqdordagi yangi ketma-ketlik ma'lumotlarini ishlab chiqaradi. So'nggi paytlarda ma'lumotlar hajmining o'sishi yirik ketma-ketlik loyihalari va GENBANK ma'lumotlar bazasi o'rtasidagi davom etayotgan hamkorlikning bevosita natijasidir.





Ma'lumotlar bazasi bo'linmalari
GENBANK ma'lumotlar bazasi yozuvlari bo'limlarga guruhlangan. Guruhlash asosan taksonomiyaga asoslangan bo'lib, bir nechta istisnolardan tashqari yangi HTG (Yuqori o'tkazuvchanlik genomlari ketma-ketligi) va GSS (Genom Survey Sequences) bo'limlari, ular uchun guruhlash asosiy ma'lumotlarning o'ziga xos xususiyatiga asoslanadi. Shunday qilib, bo'limlar ko'plab foydalanuvchilarimiz qiziqishlarini aks ettiruvchi ma'lumotlar bazasining kichik to'plamlarini taqdim etadi. GENBANK ma'lumotlar bazasi hozirda 17 ta bo'limdan iborat bo'lib, har bir yozuv aynan bitta bo'limga tegishli. Har bir yozuvda tegishli bo'linish quyida ko'rsatilgandek uchta harfli kod yordamida ko'rsatilgan: