Курашиш дарслик “Akademiya” Тошкент – 2022

6.3. Коррупцияга қарши курашиш бўйича фуқаролар ва нодавлат 
ташкилотлари билан ҳамкорлик
Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, нодавлат нотижорат 
ташкилотлари ва фуқаролар ҳам коррупцияга қарши курашиш борасида 
маълум бир функцияларни амалга оширишади. 
БМТнинг Коррупцияга қарши конвенцияси 13-моддасига биноан, 
ҳар бир иштирокчи давлат ўз имкониятлари доирасида ва ўз ички 
қонунчилигининг асосий тамойилларига мувофиқ тарзда, коррупция
-
нинг олдини олиш ва унга қарши кураш олиб бориш ҳамда жамиятнинг 
коррупция мавжудлиги, унинг сабаблари, хавфли хусусиятлари ва юза
-
га келтирувчи таҳдидларини янада чуқур англаши учун фуқаролик жа
-
мияти институтлари, нодавлат нотижорат ташкилотлар ва жамоатчилик 
асосида фаолият юритувчи ташкилотлар каби давлат секторига кирмаган 
жисмоний шахслар ва гуруҳларнинг фаол иштирокига кўмаклашиш учун 
тегишли чораларни кўради. 
Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, нодавлат нотижо
-
рат ташкилотлари ва фуқаролар қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа 
тадбирларда ҳам иштирок этиши мумкин.
Нодавлат нотижорат ташкилотлари юқорида келтирилган вазифа 
ва тадбирларни амалга ошириш мақсадида, Идоралараро комиссия ва 
ҳудудий идоралараро комиссиялар фаолиятида, шунингдек, давлат ор
-
ганлари ҳузуридаги ишчи гуруҳлар, комиссиялар ва жамоат-маслаҳат 
органлари фаолиятида қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда 
иштирок этади.
Ўзбекистон Республикасининг 2013 йил 22 апрелдаги “Фуқароларнинг 
ўзини ўзи бошқариш органлари тўғрисида”ги (янги таҳрири) Қонунининг 

---

118
5-моддасига биноан, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органла
-
ри фаолиятининг асосий принциплари: қонунийлик, инсон ҳуқуқлари,
эркинликлари ва қонуний манфаатларининг устуворлиги, демокра
-
тизм, ошкоралик, ижтимоий адолат, маҳаллий аҳамиятга молик масала - 
ларни ҳал этишда мустақиллик, жамоатчилик асосидаги ўзаро ёрдам, 
ижтимоий шериклик, маҳаллий урф-одатлар ва анъаналарни ҳисобга 
олишдан иборат.
Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари тегишли ҳудудда 
қонунлар ва бошқа қонун ҳужжатларининг ижро этилиши, шу жумладан 
тадбиркорлик фаолияти субъектларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфа
-
атларига риоя этилиши, коммунал хизмат кўрсатиш ташкилотлари томо
-
нидан коммунал хизматлар кўрсатиш сифати, иморатлар қуриш ҳамда 
ҳовлилар ва уйлар атрофидаги ҳудудларни сақлаш қоидаларига риоя 
этилиши, шунингдек экин майдонларидан самарали фойдаланилиши 
ва ерларни муҳофаза қилиш устидан жамоатчилик назоратини амалга 
оширади.
Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари жамоатчилик назо
-
ратини қуйидаги шаклларда амалга оширади:
тегишли ҳудудда қонунлар ва бошқа қонун ҳужжатларининг ижро 
этилиши ҳолатини ўрганиш;