Kostyum tarixi

Ayollar kostyumi.
Ayollar kostyumi erkaklarnikiga nisbatan ispan modasi 
ta’siriga kamroq tushgandi. Ispan ko’ylaklarini fransuz ayollari faqat odob yuzasidan 
tantana munosabati bilan kiyishardi. Bu og’ir va noqulay kiyimlarni ular o’zlarini 
didlariga moe o’zgartirgan edilar: bo’ynini va ustki ko’ylakning oldini ochiq qilib, 
kiyimini boyroq bezatishardi. 
XVI asr birinchi yarmida ispan modali silueti konussimon shaklni eslatardi. 
Ichki va ustki ko’ylaklar karkasga tortilgandi, tor lifi dekoltesi "kare" edi. Ba’zan, 
dekol tesi uloq "shemizetka" bilan berkitilardi. yenglarining boshi tor bo’lib, uchi 
juda kengaygandi va ko’pincha mo’yna manjetli edi. Ustki ko’ylagining yengi 
orasidan ichki ko’ylakning yenglari ko’rinardi. 
Asr o’rtalarida ayollar kostyumi erkaklarnikidek ispan modalariga o’xshardi. 
Shu davrda ayollar kostyumida birinchi marta korset ixtiro qilingandi. Ko’ylakning 
silueti avvalgiday bo’lgan, faqat yenglari o’zgargandi. Ustki ko’ylak yengining shakli 
kichkina bufli edi. Uning kesimlaridan ichki ko’ylakning yengi ko’rinardi. Ba’zan, 
ustki ko’ylakning yengi o’rta asrlarning valikli 
jigo
yoki 
qanotcha
larini eslatardi(40-
rasm). 
40-rasm.Ayollar kostyumi 
Oyoq kiyimlari past poshnali tuflilar va baland taglikli italian tuflilar edi. 

---

73
Prichoskalar — marjon bilan bezatilgan, sochlar ikki yarim doira shaklida 
peshonada joylangan. Bosh kiyimlar pricheska shakliga mos tur bilan bezalgan 
chepetslar va beretlar edi. 
Tur bilan bezatilgan dastro’mollar va yarim niqoblar urf bo’lgan. 
Marvarid marjonlar va uzun dekorativ kamarlar antiqa bezak edi. 
XVI asr oxirida ayollar kostyumining shakllari keskin o’zgargandi. Asosan, 
yubkaning shakllari o’zgargandi. Oldin yubka keng taxlamli bo’lgan bo’lsa, endi esa 
uning shakli abajurga o’xshash shaklga aylangandi. Yubkaning tagidan qattik karkas 
va uning ustidan belga aylana "g’ildirak"simon valikni kiyishgandi. Lif yana toraydi. 
Belni ingichkaroq ko’rsatish uchun lifning old "uchburchak" li yubkaga 
uzaytirilgandi. yenglarning shakli avvalgiday qolgandi va to’qa bilan biriktirilgan 
yotiq kesimlar qilinardi. Dekolte ovalsimon va juda chuqur bo’lganligi tufayli 
"shemizetka" bilan berkitilardi. Yoqa shakli xam juda o’zgardi. Frezaning o’rniga 
boshdan balandroq ko’tarilgan karkasli tik yoqa kirgandi. Yoqa bir yoki ikki qavatli 
bo’lishi mumkin edi. 
Prichoskalar ikki xil bo’lib — yo sochlarni jingalak qilib orqaga tashlab 
yurishardi yoki simli karkas yordamida tepaga ko’tarib qo’yishardi. 
Niqoblar did-farosatga qarab tanlanardi. Kostyumning qo’shimchalari: taxlama 
yelpig’ichlar, xamyonlar, oynachalar, piyoz shaklli zanjirga osilgan soatlar, tasma 
yordamida belga teri parchalari (burgani tutish uchun) osilgan edi.