Konstruksiyalar

121. Nima uchun KjS (qobiqsimon panellar) panellariga 
ko‘ndalang armatura talab qilinmaydi?
58-rasmda ko‘rsatilgan balkadan xayolan ∆l uzunlikda ele-
ment qirqib olamiz. Uning chap tomonida moment M o‘ng 
tomonida esa M + ∆M ta’sir qiladi. Chap tomonida beton-
da hosil bo‘lgan zo‘riqish N
b
, armaturadagi zo‘riqish N
s
 o‘ng 

---

88
tomonga mos ra 
vishda ∆N
b
 va ∆N
s
 qiymatga o‘sadi. Zo‘ri-
qishlarning o‘sishi siljituvchi kuchlar (±T =∆N
s
 = –∆N
b
) bi-
lan muvozanatlashadi va urinma kuchlanishlar hosil qiladi: 
 
τ = T /(b•∆l). KJS panellarida armaturadagi oraliqning uzun-
ligi bo‘yicha bir xil (avvalgi savolga qaralsin), shuning uchun  
∆N
s
 = –∆N
b
 = 0, bu yerdan T=0 va τ=0 kelib chiqadi. Agar 
τ=0 bo‘lsa, bosh cho‘zuvchi kuchla 
nishlar normal kuchla-
nishlar bilan mos keladi va qiya darzlar hosil bo‘lmaydi, u lar 
mavjud bo‘lmasa, ko‘ndalang armatura qo‘llashning ma’nosi 
yo‘q. Aslida KJS panellarda tayanchdagi kichik uchastkalar-
da armatura qo‘yiladi, buning sababi real sharoitlarda M va M
u
 
epyuraning chizgilari mos kelmay qolishi mumkin (masalan, 
yuk simmetrik bo‘lmaganda).