Konfransinin

NEFTİN QAZIN NƏQLİ SİSTEMİNDƏ BORU 

KƏMƏRLƏRİ, REZERVUARLAR, SEPARATORLAR, 

KOMPRESSORLARIN GİRİŞ-ÇIXIŞ XƏTLƏRNDƏ 

QALIQ İSTİSMAR RESURSLARININ 

PROQNOZLAŞDIRILMASI 

 

Magistr :                                                       Elmi rəhbər: 

Əliyev Emin İlqar oğlu                             dos. R.Ə.İsmayılov 

I kurs, qrup A2118 

Əsasən    mürəkkəb  sistemlər,    boru  kəmərləri  və 

avadanlıqlara  uyğun    texniki  diaqnostika  işlərinin  yerinə 

yetirilməsi  böyük  iqtisadi  səmərəliliyin  alınması  və  istismarı 

təhlükəli  olan    obyektlərin  istismarında    sənayeninin  

təhlükəsizliyinin təmin olunması böyük aktuallığa malıkdir. [1] 

 Texniki diaqnostika zədələrin  aşkarlanmasında qurğu və 

avadanlıların  anidən  istismarının  dayanmasının  qarşısını  alır, 

sənaye  istehsalının  effektivliyini,  etibarlığını    və  təhlükəsiz  iş 

şəraitinin  yaranmasını  təmin  edir  ,bununla  bərabər  hazırkı 

texniki  vəziyyətə  uyğun  olaraq  mürəkkəb  texniki  sistemlərdə  

istismarı mümkün  edir. [3] 

Neftin  qazın  nəqlində  və  yığılıb  saxlanmasında  istifadə 

olunan  avadanlıqlara  magistral  və  texnoloji  boru  kəmərlərinə, 

separatorlar,rezervuarlar,  kompressor  stansiyaları  və  s.    aiddir. 

[4] 

Texniki diaqnostika işlərinin ardıcllığı: 

---

86 

 

- müayinə  olunacaq  obyektin  (texnoloji  və  magistral    boru 

kəmərləri,  separatorlar  ,  rezervuarlar,  kompressorların  giriş-

çıxış  xətlərndə)  istismar  və  layihə  sənədlərinin    müqayisəli 

təhlili,  yüklənməyə  daha  çox  məruz  qalan  elementlərin    və 

hissələrin müəyyən edilməsi; 

- obyekə  vizual  baxış  (zədələrin  və  qesurun,  ən  zəif 

elementlərin və hissələrin müəyyən edilməsi); 

- obyektdə  insturmental  ölçmə  işlərinin  aparılması  (əsas 

yükgötürən    elementlərin  hal-hazırkı  qalınlıqlarının  təyin 

edilməsi); 

- vizual  müayinə  və  instrumental  ölçmələrdən  alınmış 

nəticələrinin 

təhlili 

və 

obyektin  yük  götürən  əsas 

elementlərinin  və  hissələrinin  hal-hazırkı  parametrlərinin 

müəyyən edib və layihə vəziyyəti ilə müqayisəli təhlili; 

- daha  sonra  obyektin  yüklənməyə  daha  çox  məruz  qalan  

elementlərinin  cari  parametrlərinə  uyğun  olaraq  qalıq  istismar 

resursunun tapılması; 

- obyektin  hal-hazırkı  texniki  vəziyyəti  və  daha  sonrakı 

təhlükəsiz istismarı barədə rəy və təkliflərin verilməsi. [6] 

Xaricdə  və  ölkəmizdə  texniki  diaqnostika  üsullarının  

istismarda olan neftin qazın  nəqli və saxlanması  üçün istifadə 

olunan 

avadanlıq 

və 

qurğularına 

tətbiq 

olunması 

araşdırılmışdır. [5] 

Korroziyanın  təsir  nəticəsində  zədələnmələrin  texnik 

diaqnostikası  üçün  texnoloj  və  magistral  boru  kəmərləri, 

rezervuarlar, separatorlar, kompressorların giriş-çıxış xətlərndə 

zədələnmə    və  qabarmaları    nəzərə  almaqla  qalıq  istismar 

resurslarının  proqnozlaşdırılması    üçün  hesablanma  alqoritmi 

təklif edilir. [2]