Kompyuter tarmoqlari telekommunikatsiya texnologiyalari, 5 semestr

Parametrlar
Sensor tuguni tipi
ML-Node-Z	ZigBit
Mikrokontroller
Protsessor	Texas Instruments MSP430	Atmega1281
Takt chastotasi	32.768 kGts dan 8 MGts gacha	4 MGts
Operativ xotira, Kbayt	10	8
Flash-xotira, Kbayt	48	128
Qabullab uzatgich
Tipi	IEEE 802.15.4	IEEE 802.15.4
Chastota diapazoni, MGts	2400-2483.5	2400-2483.5
Ma’lumotlarni uzatish tezligi, Kbit/s	250	250
Chiqish quvvati, dBm	-24 dan 0 gacha	-28 dan 0 gacha
Sezgirligi, dBm	-95	-101
Antenna	Chip	1 yoki 2 ta chip
Tashqi interfeyslar
ARO‘	12 razryadli, 7 kanalli	10 razryadli, 3 kanalli
Raqamli interfeyslar	I2C/SPI/UART/USB	I2C/SPI/UART/IRQ /JTAG
Boshqa parametrlar
Ta’minot quvvati, V	0.9 dan 6.5 gacha	1.8 dan 3.6 gacha
O‘lchamlari, mm	44x33x10	19x14x3
Temperatura diapazoni, ^oC	-40 dan 85 gacha	0 dan 85 gacha

Sensorlarning ahamiyatli funksiyalaridan biri tarmoqni tashkil etish va ma’lumotlarning uzatilishi yo‘nalishini belgilashning avtomatik tanlanishi, shuning uchun simsiz sensor tarmoqlar o‘z-o‘zidan o‘rnatiluvchi hisoblanadi. Aniqrog‘i, sensor tugun ma’lumotni uzatuvchi sensorga nisbatan, o‘zining joylashgan o‘rnini o‘zi aniqlash imkoniyatiga ega bo‘lishi kerak. Ya’ni dastlab barcha sensorlarning identifikatsiyasi yuz beradi, so‘ng marshrutizatsiya sxemasi bajariladi.
Sensor tugunlar turg‘un ahvolda bo‘lishi, shu bilan birga nisbiy mobil ham bo‘lish imkoniyatiga ega, ya’ni tarmoqning mantiqiy bog‘liqligini buzmagan holda, ba’zi kenglikda, bir biriga nisbatan mustaqil o‘zgarishi mumkin. Demak, sensor tarmoq fiksatsiyalangan turg‘un topoplogiyaga ega emas, va uning tuzilishi vaqtga bog‘liq holda o‘zgaradi.


24.4 Simsiz sensor tarmoqda ma’lumotlarni uzatish usullari

Sensor tarmoqda tugunlar muloqoti simsiz aloqa bilan amalga oshiriladi. Aloqa radio, infraqizil nurlanish (IK-porta) yoki optik signallar bilan amalga oshirilishi mumkin. Radio aloqaning eng keng tarqalgan turlaridan biri sanoat, ilmiy va tibbiy maqsad ISM (Industrial, Scientific and Medical) uchun chastota polosasini qo‘llash. Ushbu polosallar Xalqaro Elektraloqa ittifoqi radioaloqa Sektori ITU-R tamonidan ko‘plab davlatlar uchun litsenziyasiz foydalanishga ruxsat etilgan (24.2-jadval).

Ushbu chastotalardan ba’zilari simsiz lokal tarmoqlarida qo‘llaniladi (WLAN). Kichik o‘lchamdagi va kam xarajatli sensor tarmoqlar uchun signal kuchaytirgichi shart emas. Apparatlik cheklovlar, antenna samaradorligi va energiyaning sarflanishi orasidagi muvozanatni aniqlash uchun o‘ta yuqori chastota diapazonida uzatish chastotasini tanlashda ba’zi cheklovlar yuritiladi. Ko‘pincha Yevropada ISM-433 MGs chastota va Shimoliy Amerikada 915 MGs o‘lchamdagi chastota qo‘llaniladi. ISM radiochastotasini qo‘llashning afzallik tomoni shunda, o‘ning jahon bo‘yicha chastota spektrining keng tarqalishi. Ushbu tizim aniq standartga bog‘liq bo‘lmaganlikdan, sensor tarmoqlarida energiyani tejovchi strategiyalarni amalga oshirish uchun keng imkoniyatni taqdim etadi.

24.2-jadval. ITU-R bilan belgilangan, ISM chastota polosalari