«Kompyuter injiniringi» fakulteti «Kompyuter injiniringi» baǵdarı III kurs 301-20 topar studenti Perdebaeva Naubaxardiń

Operacion sistemani ornatiw
Raspberry Pi iske tusiriw ushin, og’an operacion sistema ornatiw kerek boladi. Bunin’ ushin bizge u’sh rasmiy distributiv Linux ma’lum:
Pidora - Fedora ga tiykarlangan;
Arehlinux - bu distributivti ornatiw ameliy ta’repten qolda ornatiladi;
Raspbian - Debian ga tiykarlangan.
Bul ush operacion sistemalardan tisqari Raspberry Pi ga ju’da ko‘p basqalarin da ornatiw mumkin. Operacion sistema SD-kartaga ornatilgan bolganligi ushin, basqa sistemani isletiw ushin, qurilmaga kerak bolgan sistemali kartani ornatiw jeterli. Biz proektlestirgenimizde Raspbian operacion sistemasinan paydalanamiz.
Raspberry Pi ga distributivdi ornatiwdin en’ an’sat usili -Raspberry Pi di jaratiwshilardan NOOBS instrumentinan paydalaniw, oni birinshi juklegende ornatiw ushin to’mendegi operacion sistemalardan birin tanlap beriw imkaniyati bar: ArchLinux; OpenElec; Pidora; RaspBMC; Raspbian; Risc Os.
NOOBS ja’rdeminde Raspberry Pi ge distributivti ornatiw ushin SD o‘lshemli karta (“A” va “V” modellar ushin) ya’ki 4 Gbayt ya’ki onnan u’lken ko’lemli MicroSD kerek boladi. SD-kartani formatlastiriw kerek, oni orinlaw ushin SD Formatter 4.0 dasturi jardem beredi, onin’ arxivin buyirtpashi ushin https://www.sdcard.org/ downloads/formatter4/eulawindows/ arqali aliwi mu’mkin.

SD Formatter 4.0 da’stu’rin ju’klew beti
Karta kompyuter kartriderine saqlanadi ha’m da’stu’r jazip alinadi, kompyuterge jazip alinadi ha’m iske tu’siriledi. Oprions ADJUSTMENT ko’rsetkishin ON g’a ten’ qilip beriledi ha’m formatlastiriladi.

SD Formatter da’sturinin’ ko’rinisi
Keyingi qa’demde NOOBS (http://downloads.raspberrypi.org/noobs) da’stu’riy ta’miynati jazip alinadi ha’m SD kartadag’i ZIP fayldi ashiladi.
Jaziw tamamlang’annan son’ SD-kartani kompyuter kartriderinen alinadi ha’m Raspberry Pi ge ornatiladi. Monitor (HDMI ya’ki VGA) klaviatura, tishqansha ha’m Ethernet kabeli jalg’anadi. Qurilmani birinshi ju’klegende bizge menyu ko’rsetiledi, onda yad kartasindag’i bos oring’a bir neshe operacion sistemalardin’ birin ornatiw usiniladi.

Birinshi ju’klengende NOOBS menyusi



Config.txt faylin muharrirlash
Operacion sistema ju’klengennen son’ Raspberry Pi a’dettegi is ta’rtibi boyinsha ju’klene baslaydi, sonin’ ushin ju’klew waqtinda klaviaturanin’ “Shift” tu’ymesin uslap turip tan’law menyusina qaytariw mu’mkin. Bul basqa operacion sistemag’a o’tiw imkaniyatin beredi ya’ki ha’zirde islep atirg’an operacion sistemani jan’adan jazip ornatiw ha’m ornatilg’an operacion sistemani o’zgertiriw ushin qolayli instrument payda boladi - config.txt ha’m web-brauzerdi, egerde ornatiw boyinsha mashqala bolsa tarmaqtan informaciya alinadi.