Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muxammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

V i r t u a l   t a s h k i l o t  

---

209 
 
Masalaning qo‘yilishi:  berilgan  tarmoq  parametrlari va  cheklovlar negizida  
foydalanuvchi  masalalarini  servisga  yo‘naltirilgan  taqsimlangan  tizimining 
resurslari  doirasida  shunday  taqsimlash  kerakki,  bunda  hamma  masalalar  qisqa 
vaqt  ichida  to‘liq  yechilishi  ta’minlansin,  ya’ni  berilgan  masalalarni  shunday 
taqsimlash  kerakki,  bunda  ularning  yechilishi  SYTTining  mavjud  hisoblash 
quvvati asosida imkon qadar qisqa vaqt ichida amalga oshirilsin, ya’ni 
∑
𝑡
𝑖
𝑁
𝑖=1
 = F( N, S
n
, M, U
m
, Z
u
m
)                 min, 
bunda N - foydalanuvchi masalalarining soni; 
S
n
  -  foydalanuvchilar  masalalarini  yechish  uchun  servisga  yo‘naltirilgan 
taqsimlangan  tizim  kompyuterlari  negizida  shakllantirilishi  mumkin  bo‘lgan 
resurslarning miqdori (n = 1,N); 
M  -  servisga  yo‘naltirilgan  taqsimlangan  tizim  tarkibidagi  server 
markazlarining soni;   
U
m
-m– server markaziga ulangan server kompyuterlarining soni 
(m = 1,M); 
Z
u
m
  -  m–  server  markaziga  ulanganuserver  kompyuteri  protsessorining 
quvvati. 
Algoritm  faqat  va  faqat  quyidagi  cheklov  bajarilganida  ishlaydi: 
foydalanuvchilar  masalalarini  yechish uchun  servisga  yo‘naltirilgan taqsimlangan 
tizim  kompyuterlarining  protsessorlari  tomonidan  talab  etiladigan  hisoblash 
quvvatining  miqdori  hamma  server  markazlariga  ulangan  server  kompyuterlari 
quvvatlarining yig‘indisidan kichik yoki unga teng bo‘lishi kerak,  
S
n
<= 

 Z
u
m.
 
                                                                                 m   u
 
Algoritm  tarkibidagi  operatorlar  bosqichma-bosqich  quyidagi  vazifalarni 
bajaradi (4.13 – rasm):  
1.  Berilgan  ma’lumotlarni  kompyuter  xotirasiga  kiritadi.  Ular  qatoriga    N, 
M,  U
m
,  Z
u
m
  parametrlarining  qiymatlari  va  algoritm  ishlashi  uchun  kerakli 
bo‘ladigan yordamchi o‘zgaruvchilarning qiymatlari kiradi; 

---

210 
 
2.  Foydalanuvchilar  tomonidan  taqdim  etiladigan  masalalarning  maksimal 
soni  va  ularni  qayta  ishlash  uchun  kerak  bo‘ladigan  hisoblash  resurslarining 
minimal qiymati aniqlanadi. 
3. SYTTning tarmog‘i doirasida server kompyuterlarining koordinatalari va 
hisoblash  quvvatlariga  qarab  nechta  server  markazlari  shakllantirilishi  kerakligi 
aniqlanadi; 
4. Berilgan ma’lumotlar negizida SYTT tomonidan taqdim etilishi mumkin 
bo‘lgan  resurslar  va  ularning  qiymatlari  aniqlanadi  va  SYTT  ning  reestri 
shakllantiriladi, ya’ni S
n
shakllantiriladi;  
5.  Foydalanuvchilarning  masalalarini  shakllantirilgan  SYTTi    resurslari 
negizida  qayta  ishlash  jarayonlarini  modellashtirish  maqsadida    yordamchi 
o‘zgaruvchilar kiritiladi va ularga boshlang‘ich qiymatlar beriladi; 
6.  Navbatdagi  foydalanuvchi  so‘rovini  bajarish  uchun  kerak  bo‘ladigan 
hisoblash resursi aniqlanadi; 
7.  Foydalanuvchi  so‘rovini  bajarish  uchun  talab  etilgan  resurs  SYTT 
reestiridan  izlanadi.  Buning  uchun  joriy  vaqtda  SYTT  tarkibidagi  server 
kompyuterlaridan  tarkib  topgan  foydalanilmayotgan    yagona  resurs  aniqlanadi. 
SYTT reestrida saqlanayotgan “Bo‘sh” resurslar to‘g‘risidagi  
ma’lumotlar  server  markazlariga  ulangan  kompyuterlarning    resurslari 
asosida 
shakllanganligi 
sababli, 
ularnig 
ishonchli 
ishlashi 
ishonchlilik 
koeffitsientini muntazam tekshirib borish negizida amalga oshiriladi. Boshqa so‘z 
bilan, SYTT tarkibidagi kompyuterlarning ishchi holatda bo‘lishi oldindan berilgan 
ishonchlilik koeffitsienti asosida muntazam ravishda tekshirib boriladi;  
8. Bu operator shartli:  
1) agar joriy vaqtda SYTT reestridan kerakli resurs mavjud bo‘lsa, ular boshqaruv 
tizimi yordamida birlashtiriladi va foydalanuvchi so‘rovini bajarish uchun yagona 
hisoblash  resursi  shakllantiriladi.  Bunda  foydala  nuvchi  talabiga  muvofiq  ikki 
variant tekshiriladi: 

---

211 
 
 
4.13 – rasm. GT SYTT doirasidagi resurslar asosida so‘rovni   
qisqa vaqt ichida bajarilishini ta’minlaydigan algoritm. 
 
Berilgan ma’lumotlarni 
kompyuter xotirasiga kiritadi