9-мавзу. Корхонанинг асосий фондлари ва ишлаб чиқариш қуввати
Асосий фондлар: тушунчаси, таркиби ва тузилмаси.
Асосий фондлар таснифи.
Асосий фондларни баҳолаш.
Асосий фондларнинг эскириши.
Амортизация тушунчаси ва амортизация ажратмаларини ҳисоблаш усуллари.
Асосий фондлардан фойдаланиш кўрсаткичлари.
Корхонанинг ишлаб чиқариш қуввати
Корхонанинг асосий фондлари – бу ишлаб чиқариш воситаси бўлиб, улар:
1. Асосий фондлар: тушунчаси, таркиби ва тузилмаси.
Корхонанинг асосий фондлари – бу ишлаб чиқариш воситаси бўлиб, улар:
ишлаб чиқариш жараёнида узоқ вақт иштирок этади;
ўзининг натурал-моддий ҳолатини йўқотмайди;
ўз қийматини тайёрланаётган маҳсулотларга бўлиб-бўлиб ўтказиб беради.
Асосий фондларга :
Бухгалтерия ҳисобида
Асосий фондларга :
бир йилдан ортиқ хизмат муддати;
бир бирлик (тўплам) учун қиймати Ўзбекистон Республикасида (харид пайтида) белгиланган энг кам ойлик иш ҳақи миқдорининг 100 бараваридан ортиқ бўлган буюмлар (289000).
Асосий фондларнинг гуруҳлари ва турлари
Асосий фондларнинг қиймати, минг сўм.
Бинолар
7650
Иншоотлар
2350
Машина ва ускуналар
4340
Ишлаб чиқариш
инвентарлари
1200
Жами
15540
Корхона асосий фондларининг таркиби – бу корхонада мавжуд бўлган асосий фондларнинг гуруҳлари ва турлари бўйича рўйхати
Корхонанинг асосий фондлари тузилмаси - бу асосий воситаларнинг ҳар бир гуруҳининг уларнинг умумий қийматидаги улуши
Асосий фондлар гуруҳлари ва турлари
Асосий фондлар тузилмаси, %
Бинолар
49,2
Иншоотлар
15,2
Машина ва ускуналар
27,9
Ишлаб чиқариш
инвентарлари
7,7
Жами
100
2.Асосий фондлар таснифи
Основные производственные фонды
Асосий фондлар
Моддий
Бинолар
Иншоотлар
Узатиш қурилмалари
Машина ва ускуналар
Ишлаб чиқариш
инвентарлари
Номоддий
Дастурий таъминот
Патентлар
Лицензиялар
Товар белгилари
Маълумотлар базаси
Асосий фондлар
Основные фонды
Иқтисодий мақсадларига кўра
Ишлаб чиқариш
асосий фондлари
Ноишлаб чиқариш
асосий фондлари
ишлаб чиқариш бинолари
ишлаб чиқариш иншоотлари;
узатиш қурилмалари;
қувват машиналари ва
ускуналари;
ишчи машиналар ва ускуналар;
транспорт воситалари;
ўлчов ва тартибга солиш
асбоблари ва қурилмалари;
-
Турар жой фонди
Ошхона
Клублар
- Болалар боғчаси
- Соғломлаштириш пунктлари
- Профилакторий
- Ўқув муассасалари
Касалхона
бошқалар
Асосий фондлар
Меҳнат предметига таъсирига кўра
Фондларнинг
фаол қисми
-Машина ва ускуналар
-Транспорт воситалари
-Инструментлар
-Бошқалар
Фондларнинг
пассив қисми
Бинолар
Иншоотлар
Узатиш
Қурил
малари
Асосий фондлар
Основные производственные фонды
Асосий ишлаб чиқариш фондлари
Ўз фондлари
Ижарага олинган
Лизингга олинган
Оператив бошқаришда
Асосий фондларни баҳолаш:
3.Асосий фондларни баҳолаш
Асосий фондларни баҳолаш:
Натурал баҳолаш;
Қиймат бўйича баҳолаш.
Натурал баҳолаш - ишлаб чиқаришни техник жиҳатдан қайта қуроллантириш ва замонавийлаштириш масалаларини ҳал қилиш, асбоб-ускуналарни таъмирлаш учун уларнинг гуруҳ ва турлари бўйича графиклар тузиш, шунингдек, таъмирлаш воситаларига бўлган эҳтиёжни аниқлаш имконини беради;
Қиймат бўйича баҳолаш эса, асосий фондларни қайта ишлаб чиқаришни режалаштириш, уларнинг мавжуд ҳажмини аниқлаш, амортизация ҳажмини белгилаш, асосий фондлар ва ишлаб чиқариш қувватларидан фойдаланиш даражасини таҳлил қилиш ва ҳоказоларда муҳим аҳамият касб этади