Комилов Х. П. Тс фантом doc

Оѓизнинг турли ќисмларининг шиллиќ ќаватининг тузилиши. 
Лаб. 
Лаб-шиллиќ парданинг терига ўтадиган жойидир, бу ерда туклар ва 
тер безлари йўќ. Шиллиќости ќавати лабда бўлмайди. Лабнинг ќизил 
хошияси кўп ќаватли ясси мугузланадиган эпителий билан, дахлиз ќисмида 
эса-кўп ќаватли ясси мугузланмайдиган эпителий билан ќопланган. Пастки 
ва юќори лабнинг милкка ўтиш жойида пастки ва юќори лабларни 
юганчалари жойлашади. Юганчалар катта бўлганда диастема ћосил бўлади. 
Лунж. 
Лунжнинг шиллиќ ќаватининг ћаракачанлигини таъминлаб турувчи 
шиллиќ ости ќавати жойлашади. Оѓиз юмилганда лунжда бурмалар ћосил 
бўлади. Шиллиќ ости ќаватида кўп миќдорда майда ќон томирлар, ёѓ 
безлари (Фордайс безлари) жойлашади. Лунжнинг шиллиќ ќаватига юќори 
жаѓнинг иккинчи моляр соћасига, ќулоќ ости безининг йўли лунждаги 
сўрѓичсимон дўмбоќчага очилади. Буни Стенонов йўли деб аташади. 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

5-расм. Лунжнинг ички юзаси.1-сўлак безлари; 2-ќулоќ олди сўлак бези очилиш 
йўли; 3- ќанот-жаѓ бурмаси;4- ќанот-жаѓ бўртиги;5-танглай тилчаси;6- тил; 
7-халќум;8танглай муртаги 
 
Милк. 
Анатомик жићатдан милкнинг учта ќисми тафовут ќилинади: 
маргинал, альвеоляр ва милк сўрѓичи. Милкда шиллиќ ости ќавати йўќ, 
шунинг учун шиллиќ ќават альвеоляр ўсимтанинг суяк усти пардаси билан 
мустаћкам бириккан ва ћаракатчан эмас. 
Альвеоляр ўсимтанинг эпителийси, айниќса милкнинг ќирѓоќли ќисмида 
мугузланади. Тишлар орасида милк тишлараро сўрѓичларни ћосил ќилиб, 
улар ќаттиќ бўлади. Тишларнинг бўйин ќисмида милкни шиллиќ 
пардасининг эпителий ќавати тишни эмалидаги насмит пардаси билан 
боѓланган бўлади. Улар бириккан ерида 1-2 мм ли эгатча ћосил бўлади. 
Буни тиш-милкнинг физиологик эгатчаси деб аталади. Милкнинг юќори 
ќисми озод милк дейилади. 
Ќаттиќ танглай. 
Ќаттиќ танглайни шиллиќ ќавати ћар жойда турлича тузилган. Танглай 
чокида ва альвеоляр ўсимтага ўтиш ќисмида шиллиќ ости ќавати йўќ 
бўлганлиги учун шиллиќ ќават бевосита суяк усти пардасига бириккан. 
Ќаттиќ танглайни олдинги ќисмида ёѓли ќават ривожланган бўлса, орќа 
ќисмида эса шиллиќ безлар жойлашади. Ќаттиќ танглайни олдинги ќисмини 
икки тарафида 3-4 бурмалар ћосил бўлади.