Клинические и функциональные изменения при деформациях зубных рядов

Sof oltin — yumshoq metall va shu sababli, uni tish protezlarini
tayyorlash uchun ishlatib bo‘lmaydi. Biroq, oltinning chidamliligi
g‘oyat yuksak: kesimi 1 mm2 bo‘lgan nusxasi cho‘zilishga sinab
ko‘rilganda 12 kg.ga bardosh beradi, uzayishi esa, 40—50 % ga
yetadi. Oltin korroziyaga chidamli. Unga tilla suvidan tashqari (uch
hajm xlorid va bir hajm nitrat kislota aralashmasi), kislotalar va
ishqorlar ta’sir qilmaydi. Korroziyaga qarshi yuksak xossalaridan
qotishmalardan sof oltinni ajratib olishda foydalaniladi. Bu affinaj
usuli nomini olgan. Platinali 750-probali qotishma oltin uchun kam xarakterli sariq
rangga ega. Platina mavjudligi va bundan oldingi qotishmaga
qaraganda mis miqdorining ko‘pligi qotishmani birmuncha qattiq
va elastik qiladi. U quyish vaqtida kam kirishadi, shunga ko‘ra,
undan protezlarning aniq qismlarini, masalan, vkladkalarni olish
mumkin. Qotishmaga bosim bilan ishlov berilmaydi. Quyish usuli
bilan boshqariladigan va elastik xossalari yuqori bo‘lishi talab
etiladigan detallar yoki tish protezlari qismlari — byugel shinalay-
digan protezlar karkaslari, klammerlar, shtiftlar, kramponlar,
simlar va shu kabilarni tayyorlash uchun ishlatiladi.
750-probali qotishmada 5—10 % kadmiy qo‘shilsa, erish haro-
rati 800°C gacha pasayadi va bu undan yuqori probali oltin
qotishmalari uchun priрoy sifatida foydalanish imkonini beradi.
Kumushning plastikligi yuqori bo‘lganligi uchun unga bosim
ostida yaxshi ishlov beriladi. 1 g kumushdan uzunligi 1800 mm
sim yasash, qalinligi 0,00001 mm.li folga olish mumkinligi
kumushning plastiklik ko‘rsatkichlarini yaqqol ko‘rsata oladi.
Kumush oksidlanishga yetarlicha barqaror emas. U issiq sulfat
va azot kislotada eriydi. Xlorid kislota unga kuchsiz ta’sir ko‘rsatadi.
Kumush vodorod sulfid bilan reaksiyaga kirishib, kumushning
sulfat angidridini hosil qiladi. Kumush eritilganda, kislorod bilan
yaxshi birikadi, u sovitilganda ajralib chiqib, quymada teshiklar
hosil bo‘lishiga olib kelishi mumkin. Kislorod yutilishini kamaytirish
uchun kumush eritishni maydalangan pistako‘mir qatlami ostida
o‘tkazish kerak.

3.