Клинические и функциональные изменения при деформациях зубных рядов

Қолип олувчи хом ашёлар таснифи

Qoliр oluvchi materiallar bemorning umumiy sog‘ligiga, tish
qatorlari va og‘iz bo‘shlig‘i shilliq pardasining patologik holatida,
tayyorlanadigan apparat yoki protez konstruksiyasiga bog‘liq holda,
ma’lum ko‘rsatmalar bo‘yicha qo‘llaniladi.
Giрs. Bizning mamlakatimizda qoliр olish materiallaridan
ortopedik stomatologiyada eng ko‘p qo‘llaniladigani giрs
hisoblanadi. Giрs yordamida tish qatorlaridan va tishsiz jag‘lardan
qoliр olish hamda yuz maskalarini tayyorlash mumkin. Giрsdan
modellar tayyorlanadi. U qoliрlovchi massalar tarkibiga kirib,
sun’iy qoplamalar tayyorlashda, kavsharlashda yordamchi material
sifatida foydalaniladi.
Rux oksid, evgenol (gvayakol) asosidagi materiallar. Bu guruhdagi
qoliр olish materiallariga rux oksid, evgenol yoki gvayakoldan
iborat pastalar kiradi. Bunday aralashmalarda ko‘pdan beri
terapevtik stomatologiyada vaqtinchalik plombalash materiali
sifatida, plomba tagidan himoya qatlami sifatida foydalanib
kelinmoqda.
Aralashmaga rux oksid va evgenol yoki gvayakol, kanifol, vazelin
moyi va boshqa qo‘shimchalar kiritish massani plastifikatsiya qiladi,
buning natijasida u egiluvchan (plastik) xususiyat kasb etib, qoliр
olish uchun yaroqli bo‘lib qoladi.
Elastik materiallar. Elastik qoliр olish materiallariga o‘zining
fizik-kimyoviy xossalari bilan bir-biridan farq qiladigan katta guruh
kiradi. Ularning hammasining xarakterli xususiyati shundan iboratki,
ular qotgandan keyin elastik rezinasimon holatga ega bo‘ladi. Qoliр
olish materiali qotgandan so‘ng bosim ostida deformatsiyalanishi,
mumkin, biroq bosim kuchi yo‘qolgandan keyin yana o‘z holiga
qaytadi. Materialning elastikligi tufayli bunday qoliрlar og‘iz
bo‘shlig‘idan butunicha chiqarib olinadi. Elastik massalar bilan
olinadigan qoliрlar o‘zining aniqligi bilan ajralib turadi. Qoliр olishda
bemor qiynalmaydi, model olish esa, soddalashadi.