Kirish,,0'rta asrlar tarixi haqida

Atamalar mazmunini bilib oling

Gras („qultum", „bo`lak") - in'om etilgan yer.

Port - suv yo`llarida kemalar to`xtaydigan, yo`lovchi olish, yuk ortish va tushirish uchun maxsus qurilgan joy.

14-§. V - XI asrlarda Xitoy

Tayanch tushunchalar: Xitoyning birlashtirilishi. Suy imperiyasi. Tan imperiyasi. Dehqonlar qo`zg`oloni. Xitoy ilm-fanining jahon ilm-faniga qo`shgan hissasi.

Suy imperiyasining tashkil topishi. V-VI asrlarda Xitoy mayda-mayda davlatlarga bo`linib ketgandi. Bu ko`chmanchi qabilalar hujumining oqibati edi. VI asrning ikkinchi yarmida Xitoyni Buyuk Turk xoqonligi bosib olishi xavfi tug`ildi. Shu xavf Xitoyning birlashuvini tezlashtirdi. Bu tarixiy hodisa 589- yilda o`z davrining yetakchi lashkarboshilaridan biri Vendi tomonidan amalga oshirildi. Vendi Xitoyda suy sulolasi hukmronligini o`rnatdi.

Birlashgan davlat Suy imperiyasi nomi bilan tarixga kirdi.

Suy sulolasi mustahkam markaziy hokimiyat barpo eta olmadi. Hokimiyat amalda mahalliy hukmdorlar qo`lida to`planganicha qola berdi. Buning ustiga ko`chmanchi turkiy qabilalarning uzluksiz hujumlari imperiyaning ahvolini yanada og`irlashtirdi. Va nihoyat, imperiyaning istilochilik urushlari uni butunlay holdan toydirdi. Yuqorida qayd etilgan omillar natijasida suy sulolasi barham topdi.