Kirish I. Bob. Tennischilarni tayyorlash

1.2.Tenitischilar tayyorlash jarayonini boshqarish
Sport tanlovi kolp yillik sport tayyorgarligi bilan uzviy bog‘liq bo‘lib, sport malakalarini o‘zlashtirishning dastlabki bosqichidan boshlab eng yuqori bosqichida, ya'ni milliy terina jamoalari faoliyatida ham amalga oshiriladi. “Tanlov7’ tushunchasi o‘z ichiga “munosiblik”, ya’ni insonni bir sohaga (ma’lum faoliyatga) iste’dodi bo‘yicha yarashi yoki yaramasligi masalasini kiritadi. Bu degan so‘z inson nafaqat o‘z imkoniyatlari (qaddi-qomati, jismoniy sifatlari, ruhiy xususiyatlan va h.k
bilan muayyan faoliyatga (kasbga, ishga, sportga va h.k.) rnos kelishi kerak, balki aynan shu faoliyat mazkur inson mijoziga munosib boMishi maqsadga muvofiqdir (emotsiya, aktivatsiya, motivatsiya masalalari). “Tanlov” atamasi o lz tarkibiga yana sportga oid “chamalov” tushunchasini kiritadi. Chamalash bog‘chalarda, maktablarda va sport maktablarining boshlang‘ich guruhlarida amalga oshirilishi mumkin.
To‘g ‘ri chamalash murabbiyning iste’dodiga, uning bilimi va
tajribasiga bogTiq. Bolaning nasliga, turmush tarzi ko‘rsalkichlariga qarab chamalash ham e’tiborli ahamiyatga ega. Sport tanlovi - kocp yillik pedagogik iarayondir. Ko‘p yillik sport tayyorgarligi tizimi o‘z mohiyati va maqsadiga binoan ко'р yillik sport tanlovini o‘z ichiga oladi va mazkur jarayonni 4 bosqichda amalga oshirishni taqozo etadi:
1.Dastlabki tanlov - (7-14 yosh).
2. Sportchilami o ‘yin ixtisosligiga (funksiyasiga) saralovchi
maxsus tanlov (15-17 yosh).
3. Yuqori jammoalarga tanlov (18-20 yosh).
4. Terma jam oalarga tanlov.
Bolalami dastlabki tanlovga tayyorlash maktab sharoi ida
jism oniy tarbiya o ‘qituvchisi tomonidan amalga oshiriladi,
o ‘quvchilar dastur asosida va baho-lovchi mashqlar, harakatli
xalq o ‘yinlari yordamida saralanishi mumkin. Mazkur saralovchi
vositalar aynan tennis o ‘yinining mohiyatiga nihoyatda yaqin
bo’lishi maqsadga muvofiq. Bunday vositalar tavsiya qilingan
adabiyotlarda keng yoritilgan. Dastlabki tanlovga tayyorlash
jarayonida o ‘quvchilar muntazam tibbiy ko‘rikdan o ‘tib turishlari
shart. Bu tadbir qanchalik sifatli va samarali amalga oshirilsa,
shunchalik sport maktablarida uyushtiriladigan tanlovning sifat
darajasi yukori bo‘ladi.
Dastlabki tanlov. Mazkur tadbir quyidagi tartibda olib boriladi:
I bosqich. Targ‘ibot-tashviqot ishlarini uyushtirib, suhb.it,
m a’ruzalar o ‘tkazish, tennis musobaqalari haqida filmlar
namoyish qilish orqali bolalarni tennisga qiziqtirish va jalb qilish.
Ko‘rgazmali musobaqalar uyushtirish, taniqli sportchilir
ishtirokida suhbatlar o ‘tkazish.
II bosqich. Baholovchi mashqlar, harakatli va xalq o ‘yinlari
yordamida dastlabki tanlov - qabul o ‘tkazish (qaddi-qom.it
ko'rsatkichlari, jism oniy sifatlarning rivojlanganligini apparatlar
yordamida aniqlash va hokazo).
III bosqich. Boshlang‘ich tayyorgarlik 1 yillik o ‘rgatish
davrida bolalami maxsus sifatlari, texnik-taktik malakalan,
qobiliyatlari va imkoniyatlarini baholash. Ularni nasli»/
xislatlarini o ‘rganish. Texnik va taktik tayyorgarlik bo‘yich l
tanlov o ‘tkazish.
7-andozada bolalami tennisga jalb qilish va ko‘p yillik tanlov
bosqichlari aks ettirilgan.

Tennis bilan shug‘ullanishga munosibligi. BO‘SMga qabul
qilish mutaxassis-murabbiy uchun o ‘ta m as’uliyatli tadbirdir. Bu
tadbimi amalda hamma ko'rsatkichlarni bir-biriga taqqoslay
bilish, tennis o ‘yinining mohiyatiga yaqin Ko’rsatkichga ega
bo‘lgan bolalami farqlay olish, sport turiga zarur qobiliyatlami
ajrata bilish katta ahamiyatga egadir. Shu bilan bir qatorda tanlov
natijalariga ko‘ra qabul qilish haqida uzil-kesil xulosaga kelish
o‘rinsiz, mavjud ko‘rsatkichlarni e’tiborga olgan holda saralc vni
davom ettirish darkor.