Kirish I. Bob. Tennischilarni tayyorlash

II.BOB.Tennischilar tayyorlashda tanlovning o'rni
2.1.Yuqori malakali tennischilarni o’rin olishga tayyorlash.
mazkur bosqich tadbirlari hal qiluvchi ahamiyatga loyiq. Albatta
uzluksiz tanlov-saralov hamda bolalarni muayyan o‘yin
ixtisosliklariga munosibliklarini aniqlash ko'p yillik sport
tayyorgarligini barcha bosqichlarida amalga oshirib boriladi. Bu
masala, ayniqsa, o ‘quv-trenirovka va takomillashtiruv guruhlarida alohida ahamiyat kasb etadi.
Tennis bilan shug’ullanishga tanlov asosida qabul qilish jarayonini kuchaytirish maqsadida mavjud tanlov vositalariga qo‘shimcha qilib tanlangan sport turi xususiyatini “e’tibor”olgan yoki maxsus ixtisoslashtirilgan xalq harakatli o‘yinlaridan foydalanish tanlovni yanada “toza”, maqsadli amalga oshirish imkonini yaratib beradi. Bu borada M.A. Qurbonovaning ilmiy tadqiqotlari taxsinga sazovordir. Jumladan, muallif tennis to ;£araklariga nafaqat tanlov o ‘tkazish va bu jarayonda milliy harakatli o‘yinlardan unumli foydalanish, balki dastlabki tayyorgarlik jarayonida jismoniy sifatlarni rivojlantirish va texnik-taktik koknikmalami shakllantirishga mo‘ljallangan harakatli o‘yinlardan foydalanish yosh sportchilar tayyorlash sur’atini jadallashtirishi mumkin ekanligi isbotlab bergan.
Ta’kidlash lozimki, ilmiy-uslubiy adabiyotlarni o‘rgarinatijasida shu narsa ko‘zga tashlanadiki, to‘garaklarga tanlcv
o‘tkazish, tanlov mashqlari hamda dastlabki tayyorgarlik jarayonlarini ilmiy asoslash va tashkil qilish muammolari stol tennis misolida tadqiqot obyekti sifatida umuman o‘rganilmagaii.
Qizig‘i shundaki, ushbu mavzu sobiq ittifoq davrida ham
mutaxassis olimlar tomonidan jiddiy tadqiqot ostiga olinmagari.
Hatto “kichik” tennis bo‘yicha 90-yillargacha joriy etilib kelingan
BO'SM dasturida tanlov m e’yoriy mashqlari va bir tayyorgarlik
bosqichidan (guruhidan) navbatdagi tayyorgarlik bosqichiga
(guruhiga) ko‘chiruvchi" m e’yoriy test mashqlari deyarli o‘z
aksini topmagan. Ayrim dasturlarda, masalan yugurib kelib
balandga sakrash (8-9 yoshli qizla r- 100 sm, shu yoshdagi o‘g ‘il
bolalar - 112 sm), to‘ldirma to‘pni uloqtirish (8-9 yoshli qizlar —
1 kg li to‘pni 7 m ga, shu yoshdagi o 'g ‘il bolalar - 10 m ga),
turnikda osilib, oyoqlami 90° burchak shaklida ushlab turish kahi
nazorat mashqlari keltirilgan. Ammo shu mashqlarni ijro etish
usuli, tartibi va shartlari yoritib berilmagan. T a’kidlanishicha,
bunday mashqlar umumiy jismoniy tayyorgarlikni baholashga
m oljallangan. Lekin maxsus jismoniy tayyorgarlik darajasini
aniqlashga qaratilgan m e’yoriy test mashqlari umuman qayd
etilmagan.
Boz ustiga, so‘nggi yillarda rossiyalik mutaxassis olimlar
tomonidan chop etilgan ayrim ilmiy maqolalarda ham muhokama
etilayotgan mavzu chetlab o‘tilgan.
Ayrim muallitlar o‘z tadqiqotlarida, ayni vaqtda BO ‘SM
dasturlarida tayyorgarlik turlari bo‘yicha keltirilgan kunlik,
haftalik va yillik yuklamalar soati qiz va o ‘g‘il bolalar uchun
alohida farqlanmaganligini ta’kidlaydilar. Ulaming m a’lumotlariga binoan 8-10 yoshli tennischi qiz va o‘g‘il bolalarning jismoniy rivojlanishi ko'rsatkichlari (bokyi, vazni, 0 ‘TS) bo‘yicha unchalik keskin farq qilmasada, jismoniy tayyorgarligi (60 m va 300 m ga yugurish, kuch, joydan turib sakrash va h.k.)
bo‘yicha sezilarli darajada farqlanadi. Jumladan, jismoniy
rivojlanish bo‘yicha, masalan, qizlarning bo"yi 8 yoshda 125-130