Kirish Asosiy qism Galogenlarning umumiy tavsifi

Brom odatdagi sharoitda qizg’ish–qo’ng’ir rangli suyuq metallmas bo’lib, uning bug’lari bo’g’uvchi qo’lansa hidlidir. Brom teriga tegsa kuydiradi, uzoq vaqt tuzalmaydigan yaralar hosil qiladi.

Yod qattiq modda bo’lib, metall kabi sal yaltiraydigan to’q kulrang kristallar hosil qiladi. Yod odatdagi bosim ostida ohista qizdirilsa, u sublimatlanadi, ya’ni suyuqlanmay turib gunafsha tusli bug’ga aylanadi, yod bug’i sovitilsa, suyuq fazaga aylanmay, yana qattiq holatga o’tadi. Lekin yod, ayniqsa, katta bosim ostida birdan qizdirilsa, 113,7 oC da suyuqlanadi.

Hamma galogenlar juda o‘tkir hidli bo‘ladi. Hatto oz miqdordagi galogen bilan nafas olish ham nafas yo‘llarining qattiq ta‘sirlanishiga va tomoq bilan burun shilliq qavatining yallig‘lanishiga sabab bo‘ladi.

Galogenlar ko‘pgina organik erituvchilarda: uglerod sulfid, spirt, efir, xloroform va boshqalarda suvdagiga qaraganda ancha yaxshi eriydi. Galogenlarning organik erituvchilarda yaxshi erishidan ularni suvdagi eritmalardan ajratib olishda foydalanish mumkin.