Kirish. 1 Maruza Boyitish jarayonlarida texnika xavfsizligi qoidalari. Reja: Boyitish jarayonida umumiy xavfsizlik talablari

2 Maruza: Foydali qazilmalarni boyitish jarayonlarining umumiy tavsifi.

Reja: 1. Foydali qazilmalarni boyitishning asosiy tushunchalari.

2. 
   Foydali qazilmalarni boyitishning asosiy jarayonlari
   
3. 
   Foydali qazilmalarni boyitish jarayonida tuziladigan sxemalar turlari
   

Foydali qazilmalarni boyitishning asosiy tushunchalari.

Boyitish – dastlabki xomashyoga nisbatan foydali komponentlari konsentratsiyasini kattaroq qilish maqsadida mineral xomashyoni qayta ishlashning barcha jarayonlari;

Boyitma deb, boyitish jarayonidan keyingi texnologik jarayonlarni (metallurgik kimyoviy va hokazo) texnik talablarini qondiruvchi tayyor mahsulot yoki o‘zining sifati jihatidan davlat texnik standartlari talablariga javob berib, xalq xo‘jaligida foydalanishi mumkin bo‘lgan mahsulotga aytiladi.

Bоyitish tехnоlоgik jаrаyonlаrni nаzоrаt qilish – bu jаrаyonning sаmаrаdоrligini bеlgilоvchi ko‘rsаtkichlаrni namunalash usuli yordаmidа аniqlаsh vа shu аsоsdа 6 jаrаyonning hоlаtini bаhоlаshdir.

Boyitish mahsulotlari – foydali qazilmani boyitish jarayonida olinadigan mahsulotlar: konsentrat, oraliq mahsulot, chiqindilar;

Konsentrat – dastlabki material (ma’dan) dagiga nisbatan foydali komponentlari ko‘proq bo‘lgan mineral xomashyoning boyitish mahsuloti;

Oraliq mahsulot deb oldingi operatsiyadan keyingi operatsiyaga tushuvchi mahsulot deyiladi.

Chiqindilar – asosan tarkibida foydali komponentlari juda kam bo‘lgan jins hosil qiluvchi minerallardan tashkil topadigan boyitish jarayonining chiqindilaridir, ulardan foydali komponentlarni ajratib olish ayrim hollarda maqsadga muvofiq va texnologik jihatdan mumkin bo‘ladi;

Boyitish fabrikasida foydali qazilma bir qator qayta ishlash jarayonlaridan o‘tib, ularning texnologik sikldagi vazifalariga qarab tayyorlash, boyitish va yordamchi jarayonlarga bo‘lish mumkin.

Tayyorlash jarayonlariga maydalash, yanchish, elash hamda klassifikatsiya jarayonlari kiradi va ularda mineral zarrachalarning yuzasi ochiladi, foydali qazilmani boyitish muvaffiqiyatli o‘tishi uchun lozim bo‘lgan yiriklikdagi sinflarga ajratiladi.

Boyitish jarayonlariga foydali qazilmani boyitma va chiqindiga ajratishga imkon beruvchi minerallarni ajratish jarayonlari kiradi.