Кино ва телевидениеда монтаж


kadrda  harakatlanayotgan  ob’ektning  harakat  yo‘nalishini



Download 2,75 Mb.
Pdf ko'rish
bet27/86
Sana30.06.2021
Hajmi2,75 Mb.
#105266
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   86
Bog'liq
Монтаж ўқув қўлланмаси ТАТУ 26 01

kadrda  harakatlanayotgan  ob’ektning  harakat  yo‘nalishini 
vertikal  chiziqqa  nisbatan  o‘ngdan  chapga  keskin  o‘zgartirish 
ta’qiqlanadi. 
Bundan  xulosa  qilish  mumkinki,  bordiyu  kadrda 
harakatlanayotgan  ob’ektning  harakat  yo‘nalishi  keskin 
qarama-qarshi  tomonga  o‘zgarsa,  bu  o‘zgarish  bevosita 
tomoshabin  ko‘z  o‘ngida  va  bir  kadr  ichida  sodir  bo‘lishi 
kerak.  Aks  holda  tomoshabin  bu  o‘zgarish  mohiyatini 
tushunmay qolishi mumkin. 
  Siz  kameradan  uzoqlashib  ketayotgan  avtomobilni 
kameraga  nisbatan  bir  oz  chaproq  tomonga  yo‘nalgan  holda 
tasvirga  oldingiz.  Agar  siz  keyingi  kadrda  avtomobilni 
kameradan  bir  oz  o‘ngroq  tomonga  harakatlanib  ketayotgan 
holda  tasvirga  olsangiz,  bu  kadrni  bundan  avvalgi  kadr  bilan, 
garchi  montajning  boshqa  barcha  tamoyillariga  amal  qilgan 
holda  tasvirga  olingan  bo‘lsada,  hech  qanaqasiga  montaj  qilib 
bo‘lmaydi.  Bir  qarashda  avtomobil  yo‘nalishlari  orasida  uncha 
katta farq yo‘qdek, lekin bu baribir xato. 


89
 
 
Ob’ekt  harakatining  kadrdan  kadrga  o‘tishda  bu 
ko‘rinishda  o‘zgarishi  tomoshabinlarda  doim  tushunmovchilik 
uyg‘otadi. 
Har  bir  rejissyor,  operator  yoki  animator  montajning 
uchinchi  tamoyili  qoidalarini  yaxshilab  o‘rganib  olishdan 
tashqari  shuni  yodda  tutishi  lozimki,  kadrda  asosiy  ob’ekt 
harakatining  bir  yo‘nalishdan  boshqasiga  keskin  o‘zgarishi 
tomoshabinda  film  syujetining,  yoki  qahramon  fikri,  xatti-
harakatining keskin o‘zgarishi taassurotini beradi. 
Masalan,  oddiy  bir  misol:  qahramon  uyidan  chiqdi.  U 
ko‘chada o‘z maqsadi tomon ketib boryapti va ekranda chapdan 
o‘ngga  tomon  harakatlanyapti.  Kadr  plani  o‘zgaradi  va 
qahramon  yana  o‘sha  yo‘nalishda  ketib  bormoqda.  Uchinchi 
kadrda  esa  u  ekranda  o‘ngdan  chapga  harakat  qila  boshladi. 
Tabiiyki,  tomoshabin  film  qahramoni  o‘z  fikri  va  maqsadini 
o‘zgartirdi,  yoki  bo‘lmasa,  uyida  biror  narsani  unutib  qo‘yib 
orqaga qaytdi degan fikrga kelishi aniq. 
Yana  bir  misol.  Katta  maydonda  jang  ketmoqda.  Otliq 
askarlar  jangovor  qichqiriqlar  bilan  ekranda  o‘ngdan  chapga 
tomon  harakatlanib  ketishmoqda.    Bir  yoki  ikki  kadrdan  keyin 
tomoshabin  kutilmaganda  ko‘radiki  ekranda  otliq  askarlar  endi 
qarama-qarshi  tomonga  chopib  ketishyapti;  Tomoshabin  bu 
tasvirlarni ko‘rib avvaliga hujumga o‘tgan bechora askarlar endi 
dushmandan qo‘rqib qochib qolishyapti degan xulosaga qilishga 
mumkin.  Kadrlarning  bunday  savodsizlarcha  qilingan  montaji 
film  syujetiga  noto‘g‘ri  ma’no  berib  yuborishi  hech  gap  emas. 
Afsuski, bu kabi qo‘pol xatolarni hatto ayrim mashhur filmlarda 
ham ko‘rish mumkin. 
Biroq,  agar  kadrdagi  asosiy  ob’ektning  harakat  yo‘nalishi 
o‘zgarishi  bevosita  tomoshabin  ko‘z  o‘ngida  sodir  bo‘lsa, 
tomoshabinda hech qanday tushunmovchiliklar tug‘ilmaydi. 
Umumiy  tasavvur  hosil  qilish  uchun  quyidagi  maslaxatni 
berish mumkin. 
Tomoshabinlar  uchun  filmni,  kadrdan  kadrga  o‘tishni 


90
 
 
idrok  etishga  qulaylikni  ta’minlash  uchun  harakatlanayotgan 
ob’ektlarni  ko‘rsatishda  ularning  harakati  o‘zgarish  yo‘nalishi 
90  gradus  burchakdan  oshmagan  holda  tasvirga  olish  kerak. 
Biroq  bu  harakat  yo‘nalishi  vertikal  chiziqning  faqat  bir 
tomoniga  yo‘nalishi  lozim.  Rasmdagi  (46-rasm)  uchinchi  vari-
antdagidek  yo‘nalishda  tasvirga  olinganda  esa  tomoshabinda 
ob’ekt  harakatini  o‘zgarishini  idrok  etish  juda  oson  bo‘ladi. 
Bunda  kadrdagi  asosiy  ob’ekt  harakatining  o‘zgarishi  kadr 
maydonining chorak qismida sodir bo‘ladi. 
 
 

Download 2,75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   86




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish