Kimyoviy reaktorlarni

o‘rnatish sxemasi:
Oqimlar: I–xomashyo; II–suv bug‘i; III–bug‘-xomashyo aralashmasi.
«Kellog» firmasining solishtirma baholashiga ko‘ra, «Atomax» soplolari eng yuqori ko‘rsatgichlarga ega.
10-rasmda «Kellog» firmasi katalitik kreking qurilmasining reaktor- regenerator bloki sxemasi keltirilgan. Qurilmada reaktor sifatida xomashyoni sochib beruvchi soplolar sistemasi «Atomax» (1) bilan ajratib chiqarilgan reaktor lifti (2) ishlatilgan. Katalizatorni tezlik bilan kreking mahsulotlaridan ajratib olish va reaktor liftidan chiqishda kreking jarayonining keraksiz darajada chuqurlashishining oldini olish maqsadida berk oqimli ikki bosqichli siklonlar o‘rnatilgan.

10-rasm. «Kellog» firmasi katalitik kreking qurilmasining reaktor-
regenerator bloki:
1– «Atomax» soplosi; 2–reaktor lifti; 3–regeneratorning ikki bosqichli siklonlari; 4–berk oqimli ikki bosqichli siklonlar; 5–tutunli gazlarning tashqi kollektori; 6– qizdirish seksiyasi; 7–suv bug‘ini kirtish uchun kollektor; 8–kokslangan katalizator taqsimlagichi; 9–havo taqsimlagichi; 10–zich fazadagi katalizatorning sovitgichi; 11–yangi katalizatorni kiritish uchun klapan; 12–regeneratsiya qilingan katalizatorni reaktor liftiga kiritadigan klapan. Oqimlar: I–xomashyo; II–kreking mahsulotlari; III–-tutunli gazlar; IV–havo; V–katalizator.

Kokslangan katalizatorni qizdirish seksiyasi (6) ga kiradi va u yerda katalizatorga birikkan uglevodorodlar suv bug‘i yordamida ajratib chiqariladi.

So‘ngra katalizator quvur orqali taqsimlagich (8) ga tushadi. Ushbu taqsimlagich katalizatorni bir me’yorda qarama-qarshi oqimdagi regeneratsiya zonasiga kiritib turadi. Regeneratsiya zonasiga havo uchta taqsimlagich (9) orqali yuboriladi (rasmda shartli ravishda bitta taqsimlagich ko‘rsatilgan). Tutunli gazlar katalizator changlaridan ikki bosqichli siklonlar (3) da ajratiladi va tashqi kollektor (5) orqali atmosferaga chiqariladi. Og‘ir xomashyo ishlatilgan paytda regenerator haroratini optimallash maqsadida zich fazadagi katalizator uchun sovitgich qo‘llaniladi.
Changsimon ko‘rinishdagi katalizatorni pnevmotransport qilish ikki xil rejimda olib boriladi: 1) suyultirilgan fazada (ko‘taruvchi-ustundagi katalizatorning konsentratsiyasi 25–35 kg/m³, gaz oqimining tezligi 7–10 m/s, qatlamdagi erkin hajm ulushi ε  0,97); zich fazada (ko‘taruvchi-ustundagi katalizatorning konsentratsiyasi 200–350 kg/m³, gaz oqimining tezligi 1,5-3,0 m/s; qatlamdagi erkin hajm ulushi ε = 0,70-0,85).