Kimyoviy muvozanat

K₂ [C]^c . [D]^d

K_m =  = 

K₁ [A]^a . [B]^b
Bul jerde; Km –ximiyalıq teń salmaqlılıq konstantasi jáne bul temperatura hám element tábiyaatına baylanıslı, konsentraciyaǵa baylanıslı emes.
Endotermik reaksiyalar ushın temperatura ortsa Km úlkenlesedi.
Ekzotermik reaksiyalarda kerisinshe azayadı. Km qansha úlken bolsa, ónim ónimi joqarı baladı.
Geterogen reaksiyalarda qattı elementler konsentraciyası teń salmaqlılıq konstantasiniń ózgeriwine tásir etpeydi
M; CO₂ + C_(q) = 2CO
[CO]²
Km =
[CO₂]

Ximiyalıq teń salmaqlılıq jılısıwı. Le Shatele Principi.
Hár qanday teń salmaqlılıq jaǵdaydaǵı sistemaǵa sırtqı faktorlar (reaksiyada qatnasiwshı elementler konsentraciyası, gazlar ushın basım, temperatura) tásir nátiyjesinde teń salmaqlılıqtı ózgertiw múmkin.
Teń salmaqlılıq jılısıwın 1884-jılda Le-Shatelee táriyplegen.
Le-Shatele Principi - Teń salmaqlılıq jaǵdayda turǵan sistemaǵa qandayda bir sırtqı tásir ótkerilse (reaksiyada qatnasiwshı elementler konsentraciyası, gazler ushın basım, temperatura) teń salmaqlılıq sol tásirdi kemeytiriwshi tárepke jıljıydı.
1) konsentraciyanıń tásiri. Eger baslanǵısh elementlerden birewiniń konsentraciyası artsa, teń salmaqlılıq sol tásirdi kemeytiriwshi yaǵniy ońǵa jıljıydı.
M; CO₂ + H₂ ↔ CO + H₂O
Teń salmaqlılıqta turǵan sistemaǵa CO2 bersek sistema CO2 konsentraciyasın kemeytiwge ıntıladı yaǵniy ximiyalıq teń salmaqlılıq oń tárepke jıljıydı, kerisinshe eger CO2 muǵdarın kemeytirsek, sitema onı kóbeytiwge ıntıladı yaǵniy teń salmaqlılıq shep tárepke jıljıydı.
Qullası - reaksiyada qaysı tárepke element qosılsa teń salmaqlılıq onıń kerisine, qaysı tárepden shıǵarıp turılsa ximiyalıq teń salmaqlılıq sol tárepke jıljıydı.