Kimyodan masalalar

^ hcooh 0,2 — x

Chumoli kislota critmasiga o'xshash ion (HCOO^-) lar qo'shilganda uning dissotsilanishi kamayadi, uning dissotsilanish darajasi ham kam bo'ladi. Unda oxirgi ifoda quyidagicha bo'ladi.

K = 0.1 x / 0,2 = 1,8- 10-⁴

Undan x~3,6i0'⁴ mol/1 kelib chiqadi. Vodorodmng dastlabki konsen­tratsiyasi solishtirilsa, luz qo'shilganda vodorod íonlarining konsen- tratsiyasini kamayishi kuzatiladi. 610^_V3,610’⁴, ya'ni 16,6 marta vodo­rod ionlarí konsentratsiyasi kamayadi.

Muayyan konsentratsiyadagi noclektrolil erítmasidagi zarrachalar soniga nisbatan clektrolit erítmasida dissotsilanish tufayli unda zarra- chalar soni (molekula va ronlar birgalikda) shunday konsentratsiyada vuqori bo'ladi. Agar elcktrolii eritmasiga dissotsilanish tufayli umumiy zarrachalar soni crigan modda molekulalariga nisbatan i marta ortgan bo'lsa, eritmaning osmotik bosimi va boshqa hossalami aniqlashdagi hisoblashlarda buni nazarda tutish lozim bo'ladi. Unda erituvchi bug'i bosimi (A R) ni pasayishini hisoblash formulasi quyidagicha ko'rinishda bo'ladi:

A P = i P_n ^m* ■

+ in₂

bu ycrda. po - toza crituvchi ustidagi to'yingan bug' bosimi, ri2 ~ engan modda miqdori; nj — erituvchi miqdori;

i — izotonik koeffitsiyent yoki Vant-GoíT koeffitsiyenti.

Shunga o'xshash elektrolit eritmasida kristallanish haroratining pasayishi A,^ va qayinash haroratining oshishi Atqayn quyidagi formulalardan lopiladi:

ATiujst iK m, AXq^yu iEm

bu yerda, m — elektrolitning molar konsentratsiyasi;

K va E - erituvchining krioskopik va ebulioskopik doimiyligi.



Elektrolit criimasining osmolik bosimini hisoblash uchun quyidagi formula ishlatiladi:

P= iC_m R T

bu yerda, C_m — elektrolitning molar konsentratsiyasi, mol/1;

R - gaz doimiyligi (8,31 J mol*¹ K*¹);

T — mutlaq harorat, K.

Izotonik kocffitsiyent i elektrolitning dissotsialanish darajasi (ö) ga bog'liq:

i - I + а (К -1) yoki а = (i - 1) / (К -1) bu yerda. К — elektrolit molekulasi to'liq dissotsialangandagi ionlar soni.

(K.CI uchun К = 2, ВаСЬ Na₂S0₄ uchun К = 3 va hokazo).

3. 
   misol. 125 g suv va 0,85 g rux xloriddan tarkib topgan critma -
   

0. 
   23°C da kristallanadi. Rux xloridning dissotsilanish darajasini amqlang.
   

Yechish. Awal eritmadagi tuzning molar konsentratsiyasi (m) topi- ladi. ZnCb ning mol massasi 136, 3 g/molga teng.

, Unda, m = 0,85 • 1000/(136,3 • 125) — 0,050 mol/kg bo'ladi.

Endi elektrolitning dissotsialanishini hisobga olmagan holda kristal- lamsh haroratinmg pasayishini (suvning krioskopik doimiyligi 1,86 ga teng) topish zarur: