Kimyo – biologiya

Nazorat uchun savollar.

1. 
   Fotosintez nima?
   

2. 
   Fotosintez jarayoni kayerda amalga oshadi?
   

3. 
   Barg pigmntlprini kanday aniklash mumkin?
   

Foydalanilgan adabiyotlar.

1. 
   Mustaqimov G.D. O’simliklar fiziologiyasi va mikrobiologiyasi asoslaridan amaliy mashg’ulotlar. T. 1990.
   
2. 
   Sulaymonov A.S. Tretyakov K.G. O’simliklar fiziologiyasidan amaliy mashgulotlar. T.1976.
   
3. 
   Burigin V. A. va boshq. Botanika va o’simliklar fiziologiyasi asoslari. T. 1972.
   

11 . Laboratoriya ishi.


Mavzu: Barg pigmentlarini M.S. Svet metodida bir-biridan ajratish.
Umumiy ma’lumot:

Rus olimi M.S.Svet (1901) «Xlorofill donachalarining fizik va ximik tuzilishi» degan ilmiy ishida, barg pigmentlarini bir-biridan ajratish uchun xromotografik usulini kashf etdi.

M.S.Svetning xromotografik usuli ayni vaqtda keng ko’llanilmoqda. Buning uchun oq bo’r yoki shakar kukunidan ustun tayyorlanadi. SHu ustun orqali pigmentli spirt eritmasi astag’sekin o’tkaziladi, moddalarning adsorbillanish darajasiga ko’ra pigmentlar birin ketin bir-biridan ajraladi. Oq bo’r yoki shakarga tez adsorbillangan modda ustunning yuqori qismida, kamroq adsorbillangani bir oz pastroqda, adsorbillanmaydigani to’g’ridan-to’g’ri ustundan o’tadi.
M.S.Svet ana shu usuldan foydalanib, rangli spirtli eritmada “a” va “b” xlorofill, karotin va ksantofill pigmentlarining molekulalari borligini ko’rsatib berdi.
Darsning maqsadi:

Bargdagi pigmentlarni bir-biridan ajratib, ularni ranglarini farq qilib, xlorofil a,b, karotin va ksantofillarni ajratish.

Kerakli o’quv materiallari:

O’simlik barglari, shisha nay, doka, 1-2 litrli idish, benzin, etil spirt, metil spirt, havoncha, kvars qumi, shakar kukuni, stakan, filtr qog’oz, ajratish voronkasi.