Кичик гуруҳ (3-4 ёш)

Мусиқа 
Мусиқа тинглаш. Болаларнинг мусиқа тинглашга қизиқишларини ривожлантириш. 
Тингланган асарнинг мазмуни ва характерини ажратиш, суҳбат қуриш ва ўз тассуротлари 
билан ўртоқлашишга ўргатиш. “Какку” (Х.Мухамедов), “Касал қўғирчоқ” (П.Чайковский). 
Товушлардан оҳанглар, оҳанглардан эса куй ҳосил бўлиши ҳақида тасаввурга эга 
бўлиш. Болаларни мусиқий асарнинг 2 қисмли шакли билан таништириш, қисмлар 
ўзгаришини фарқлаш, мусиқа асарини мазмунини англашга ўргатиш. “Қор” (Ш.Ёрматов), 
“Қўғирчоғим алла-ё” (Х. Муҳамедов).
Асар кайфияти ва уни очиб берувчи ифода воситалари ҳақида суҳбатлар ташкил қилиш 
(“Қўнғироқчалар” В. Моцарт, “Арқон сакраш” А. Хачатурян), халқ куйларидаги халқона 
оҳанглар билан таништириш (“Норим-норим”, “Дўлонча” ўзбек халқ куйи, “Чаманда гул” 
ўзбек халқ қўшиғи, ). Тинглаш учун қуйидаги асарлар тавсия этилади: “Айиқ ва қушчалар” 
(Р. Ребиков), “Қувноқ рақс” (А.Берлин), “Бинафша” (Ғ.Қодиров), “Барабан” (В. Кубинская), 
“Улоқчам” (С. Бобоев), “Типратикон” Н. Норхўжаев. 
Мусиқий-ритмик ҳаракатлар. Мусиқа асарларининг қисмлар ўзгаришига қараб 
ҳаракатларни ўзгартириш, марш, қўшиқ, рақс куйларига мос ҳаракатларни бажариш, 
бошловчининг кетидан мусиқага мос юриш, югуриш ва сакраш. Рақс ҳаракатларининг 
номларини билиш ва уларни бажаришда қўл ҳаракатларини эркин ва майин бўлишига 
ўргатиш. 
4-5 ҳаракатни кетма-кет, ўзаро бир-бирига боғлаб ҳамда мусиқага мослаб ижро эта 
олиш. Рақсларда кайфиятларни билдирувчи ҳаракатлардан “йўқ”, “аразлаш”, “ярашиш” ва 

---

66 
ҳ.к. ифода этиш, юз, кўз имо-ишорасининг берилган кайфиятга мос бўлишига ўргатиш. 
Гуруҳ бўлиб, кичик гуруҳларга бўлиниб, якка ҳолда ҳаракатланишга ўргатиш, хонанинг бир 
қисмидан иккинчи қисмига (марказдан бурчакка, ўнгдан чапга ва ҳ.к.) ўтишда ўз 
ҳаракатларини бошқара олиш.
Болаларни доира бўйлаб ҳаракатланиш, юриш ва енгил югуришга ўтиш, доирада 
машқлар бажариш, бир оёқни олдинга чиқариб, товонига қўйиш ўргатиш. Турли атрибутлар 
билан машқлар бажариш. (“Баргчалар”, “Доирачалар билан рақс (“Шиқилдоқлар билан 
рақс”, “Тасмалар билан рақс “Гуллар билан рақс”), 
Халқ ўйинларини ўргатиш. 
Рақс. Болаларни йил бошида сочма, бир жойдаги рақслардан (“Ярашамиз 
“Қўғирчоқлар рақси”, Ўйнайман» М Икрамова”) секин-аста доира бўйлаб ҳаракатланиб ижро 
этиладиган рақсларни “Қорпарчалар рақси”,”Пахтаой” узб халк мусиқаси «Рўмолим» ўзбек 
халқ куйи, ўргатиб бориш. 
Жуфтли рақслар ижро этиш (“Ўтирамиз-турамиз”, “Полька”), алоҳида ўғил болалар ва 
қиз болалар ҳаракатларидан тузилган рақсларни ўргатиш, халқ лапарларидан айрим 
намуналар билан таништириш.