Кичик гуруҳ (3-4 ёш)

Билиш жараёни: Атроф олам тўғрисидаги
билимга эга бўлиш ва уни англаш 
Илк ёш гуруҳида илк математик тасаввурлар алоҳида машғулотларда эмас, балки 
сенсор тарбия, нутқ ўстириш, лой иши, жисмоний тарбия каби машғулотлар орқали бериб 
борилади. 
Бу ёшдаги болалар нарсалар, уларнинг миқдори, шакли, ранги ва шунга ўхшашлар 
ҳақидаги дастлабки тасаввурларни ўйин давомида, кундалик ҳаёт тарзида ва мазкур дастурда 
кўзда тутилган машғулотлардан оладилар. 
Болаларга нарсаларни сенсор белгиларидан бири (катталиги, шакли, ранги, миқдори) 
бўйича бир жойга тўплаш (йиғиш), устма-уст қўйиш, остига қўйиш, қатор қилиб териш,
намуна ва оғзаки кўрсатмаларга асосланиб катта, кичик, шунча, кўп, кам сўзларидан 
фойдаланиб топшириқни бажаришга ўргатиш.
Икки гуруҳдаги нарсаларни сонига кўра таққослашга (“кўп”, “кам”) болалар 
эьтиборини қаратиш. Аввалига, ҳусусиятлари кескин фарқ қиладиган, сўнгра, анча 
ўхшашроқ нарсалар (масалан: доира-овал, тўртбурчак-квадрат)- ларни таққослаш. 
Ҳар хил нарсалар тўпламини кузатиш ва кўриб чиқиш, тузилишига кўра бир турдаги 
нарсалар тўпламини ранги, миқдорига кўра гуруҳларга ажратиш. Айни бир вақтда икки 
турдаги предметларни гуруҳлаш лозим. 
Геометрик шакллардан доира ва куб билан таништириш. 
Болалар билан икки-уч қисмли таълимий ўйинчоқларни йиғишни машқ қилиш, 

---

21 
масалан, 2-3 та халқалардан пирамидани йиғиш, 2-3 та қутичаларга мос қопқоқларни танлаш. 
Ўнг ва чап қўлини фарқлашни ўргатиш. 
Тез, секин сўзларини фарқлашга ўргатиш. 
Болалардаги илк математик тушунчаларни кундалик ҳаётий вазиятларда қўллаб машқ 
қилиш. Турли ҳажм, шакл, рангдаги мозаикаларни йиғиш. Турли ҳажм, шакл, рангдаги 
қоғозларга расм чизиш. Ўйинчоқларни йиғишни, олиб келиб беришни ёки жойига қўйишни 
ўргатиш. 
Атроф олам тўғрисидаги билимга эга бўлиш ва уни англаш