Кичик гуруҳ (3-4 ёш)

Мусиқа 
Мусиқа тинглаш. Болаларда мусиқа тинглашга иштиёқни қўллаб қувватлаш ва 
ривожлантириш. 2-3 қисмли мусиқа асарининг қисмлар ўзгаришини, мусиқа асарининг 
кайфияти, характерини мустақил фарқлаш, таассуротлари ҳақида ҳикоя қилишга ўргатиш. 
Вокал ва чолғу асарларидан баҳраманд қилиш ва болаларда бу жанрлар ҳақида тушунча 
ҳосил қилиш ҳамда уларни фарқлашга ўргатиш. (“Сўзсиз қўшиқ” Ф.Назаров, “Салимвойнинг 
товуғи” 
И.Акбаров, 
“Оромижон” 
ўзбек 
халқ 
куйи, 
«Масхарабозлар»
Д.Кабалевский) 
Марш, қўшиқ ва рақс ҳақидаги билимларини кенгайтириш. Ўзбек халқ куйлари билан 
таништириб бориш орқали (“Дутор баёти”, “Норим-норим” куйи, “Фарғонача” ўзбек халқ 
куйлари) миллий мусиқий меросимизга ҳурмат уйғотиш. Доира ва дутор садоларидан 
баҳраманд қилиш.
Мусиқанинг кайфиятини ҳис қилиш ва фарқлаш, табиат, она Ватанга муҳаббат 
туйғуларини ривожлантириш, («Ўзбекистон Давлат мадҳияси» М.Бурхонов,“Ватангинам” 
А.Мансуров, “Ватаним” Ф.Назаров, “Оппоқ қор” (“Марварид” гуруҳи, “Аскарий” узбек халқ 
куйи), мусиқанинг ифода воситалари билан таништириш (“Вальс” М.Левиев “Болалар 
альбоми” П. Чайковский). Шунингдек юқоридаги вазифаларни амалга ошириш 
мақсадида “Бинафша қўшиғи”, “Байрам марши” (Д.Зокиров), “Қўғирчоқнинг алласи” 
(А.Муҳамедов), “Қўшиғим, жон, қўшиғим” (А.Мансуров), педагог ихтиёрига кўра ёзувли 
тасмада зарбли чолғулар оркестри ижросида куйлардан фойдаланиш тавсия этилади. 
Мусиқий-ритмик ҳаракатлар. Мусиқанинг темпи, ритми, характерига мос ифодали 
ҳаракатланиш. Куй қисмлари алмашишига қараб ҳаракатларни ўзгартира олиш. Енгил, 
пружинасимон юриш, югуриш, сакраш, олдинга ва орқага, ёнга қадам ташлаш, олдинга 
ҳаккалаш, рақс ҳаракатларини сифатли бажаришга ўргатиш.
Мусиқа остида қаторларга сафланиш ва машқлар бажариш, қаторлардан доирага 
шаклига ўтиш, катта ва кичик доиралар ҳосил қилиш, бир нечта кичик доирачаларга 
бўлинишга ўргатиш. Болаларга ўзбекча рақслар билан бир қаторда турли халқлар рақсларини 
ўргатиш. Болаларни рақсга оид ижодкорликка йўналтириш ва унинг намоён бўлишини 
рағбатлантириш ва қўллаб қувватлаш.
Ўрганилган рақс элементларини ҳаракатларни такрорлаб ва мустаҳкамлаб бориш. Рақс 
элементларини бир вақтда оёқ тўпиллатиш ва чапак чалиш билан бажаришга ўргатиш. 
Баргчалар, гуллар, байроқлар, ленталар билан машқлар бажариш, жуфтликда қўл ушлашиб 
(қайиқча) бўлиб айланиш. 
Ҳаракатли ўйинлардан “Қор бўрон”, “Рўмолчани ол”, “Бойланди” ўйинларини 
ўйнатиш. “Шафтоли-шакар”, “Гулчамбар” кабиларни ташкил этиш. 
Рақс. Қисмлар ўзгаришини ҳис қилиб ҳаракатланиш билан бирга мусиқанинг 
кайфиятини ҳаракатларда акс эттиришга эътибор қаратиш, халқ куйлари билан бирга 
замонавий ва турли халқлар рақсларидан ўргатиш. “Пахта” рақси (М. Бурхонов), “Палов” 
(ўзбек халқ куйи), “Жуфтли рақс” (“Ҳа-ю, читти гул” ўзбек халқ куйи), “Ёмғирпўштлар 
(соябонлар) билан рақс”, “Жуфтли полька”, “Сариқ барглар рақси”, “Қорпарчалар рақси”, 

---

97 
“Қувноқ болалар рақси”, “Ўйинчоқлар билан рақс”, “Ўғил болалар рақси” (“Андижон 
полкаси”), “Ўзбекча рақс” (Қаринаво), “Замонавий рақс” (ихтиёрий), “Полька”, “Қизалоқлар 
рақси”, “Шўх болалар рақси” кабилар тавсия этилади.