Кичик гуруҳ (3-4 ёш)

Миқдор, катталик. Узунлиги, кенглиги ҳар хил бўлган бир нечта 
буюмни (10 тагача) бир-бирининг устига узунлиги, кенглигига, қалин-
юпқалигига кўра ортиб ва камайиб борадиган тартибда қўйиб қиёслашни 
ўргатиш. 
Турли узунликка, кенгликка, баландликка эга буюмларни кўпайиб 
бориш ёки камайиб бориш тартибида (10 тагача бўлган буюмлардан 
фойдаланиб) териб чиқишга ўргатиш, масалан: баланд, паст, пастроқ, 
янада пастроқ, энг паст. 
Бутунни 2 та, 4 та тенг қисмга бўлишни, бутун билан қисмни 
таққослашни ўргатиш. 
Шартли ўлчов билан таништириш. Таққосланаётган буюмлардан 
бирига тенг бўлган ўлчам ёрдамида иккита буюмни узунлиги (кенглиги, 
баландлиги)га қараб таққослашга ўргатиш. 
Нарсаларни кўз билан чамалаб, унинг миқдори, катталиги, ўлчамини 
узун-қисқа, кенг-тор, энли-энсиз, баланд-паст, қалин-юпқалигини 
аниқлашга ўргатиш. 
Геометрик шакллар. Шакллар ҳар хил ўлчамда бўлиши мумкинлиги 
ҳақида тасаввур ҳосил қилиш (катта доира – кичик доира, катта квадрат 
– кичик квадрат, катта учбурчак – кичик учбурчак). 
Шакллар ва унинг айрим белгилари ҳақида тасаввур ҳосил қилиш: 
Масалан, тўртбурчакнинг 4 та бурчаги ва 4 та томони (тўртбурчакнинг 
турли кўринишлари мисолида) бор. 
Боланинг шар, куб, цилиндр ҳақидаги тасаввурларини мустаҳкамлаш 
ва улар ёрдамида турли мавзуларда лойиҳалар яратиш. Конус билан 
таништириш.
Доира ва овал шаклини фарқлашга доир турли машқларни 
бажартириш. 
Атрофдаги нарсалар орасидан таниш бўлган геометрик шаклларни 
топа олишга ўргатиш: Масалан, лаган, нон доирага ўхшайди; столнинг 
усти, девор, эшик ва деразалар тўғри тўртбурчакка, рўмолча квадратга, 
стакан цилиндрга ўхшайди ва ҳакозо. 
Учбурчак ва тўртбурчаклардан турлича катта ўлчамдаги нарсалар ва 
шакллар тузиш. 

---

129 
Турли геометрик шакллар тўпламидан ҳар хил ўйинлар ўйнаш, махсус 
шакллар тўпламидан фойдаланиб, намунадаги нарсаларни ясашни 
ўргатиш. 
Таёқчалардан ҳосил бўлган геометрик шакллардан бир нечта таёқчани 
олиш усули билан кўринишини ўзгартиришга доир муаммоли вазифаларни 
ҳал этишни машқ қилиш. 
Лабиринтлар билан таништириш ва уларнинг ечимини топишга 
ўргатиш.