Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik

Masalan: 
T 
Talab , taklif 
A 
Asosiy vositalar, amortizatsiya 
D 
Daromad, debitorlik qarzi 
B 
Bozor, birlik (maqsadlar, nuqtai nazarlar) 
I 
Investitsiya, investor 
R 
Resurslar (moddiy, mehnat, moliyaviy) 
K 
Kredit
O 
Omad
R 
Rejalashtirish, rivojlanish 
L 
Lizing 
I 
Iqtisodiy bilimlar, infratulma 
K 
Korxonani tuzish, boshqarish 
 
 
 
 
“Mualliflik texnologiyasi”
iqtisodiy 
kategoriyaning, 
tayanch 
atamaning 
mazmunini to’laroq anglashga, mantiqiy fikrlashga yordam beradigan 
metodlardan biridir. O’rganilayotgan tushuncha, kategoriya vertikaliga yoziladi. 
Tushunchaning har bir harfi bilan boshlanuvchi shu tushuncha mazmun mohiyatini 
yoritib beruvchi tayanch atamalar, shu tushuncha bilan bog’liq xususiyatlar aks 
ettiriladi. Har bir talaba tayanch atamani o’zi mustaqil talqin etadi. 

---

1-Masala 
Aholi 20 mln nafar, uning daromadi 4 trillion so’mni tashkil etdi, shu daromad 
qanday taqsimlanadi; Soliqlar va boshqa to’lovlar-15%, iste’mol uchun sarflar-70 
%. Aholi jon boshiga iste’mol necha so’m bo’lganini hisoblang? 
2-Masala 
Jahon bozorida 1tonna bug’doy 160 $ dan sotiladi. Bir mamlakat yiliga 10 mln 
tonna bug’doy donni eksport qiladi, bug’doy mamlakatga 140$ ga tushadi. 
Mamlakat kelasi yili eksportni 12 mln tonnage yetkazadi.Shunday sharoitda 
mamlakat, qancha qo’shimcha foyda ko’rishini toping? 
3-Masala 
Mamlakat yiliga 5 mln tonna neftni eksport qiladi. 1 tonna neft narxi 120$. 
Mamlakat pul birligining , dollarga nisbatan 6:1. Kelasi yili valutalar nisbati 5:1 
bo’ladi.Mamlakat neft importidan o’z pul birligida qancha yutishini hisoblang? 
4-Masala 
Sultonovlar xonadonida tadbirkorlik daromadi120 ming so’m, ish haqi 60 ming 
so’m, nafaqa 80 ming so’m, tomorqadan olingan mahsulot 200 kg, uning har bir kg 
si60 so’m turadi. Xonadonda 6 kishi istiqomat qiladi. Xonadonda jon boshiga 
tushadigan umumiy daromadni va tadbirkorlik daromadining jami daromaddagi 
ulushini toping? 
5-Masala 
Agar mamlakatda 500 mln dona Tovar va 100 mln xil xizmatlar yaratilgan bo’lib, 
bir tovarning o’rtacha narxi120 $, xizmat narxi 80 $ bo’lsa, bunda YAIM necha $ 
tashkil etadi. 
 

---

“O’z o’zini band qilish”
MAVZUSIGA OID TOPSHIRIQ VA MASALALAR