Каттик жисм



Download 10,72 Mb.
bet93/99
Sana10.04.2022
Hajmi10,72 Mb.
#540983
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   99
Bog'liq
Qattiq jism fizikasi (A.Teshaboyev va b.)

т ( ( О о - ( О 2 +/уго)
Бундан электрон кутбланувчанлик
, 2
<*< =т-->-02---ы-~?-+--/ус--о) • (1231)


Энди М| - \oq ~(e2Ne /3«;)_р белгилаш килиб, е’ ва ie” ни топамиз:
| | {e2Ne /m)Uo¡ - o í 2 ) (12.33)
(fúf - со2 )2 +у2(о2


(e2N e ))Х О
(,ítífл -а>2\) +у 1а)""> (12.34)
12.2.3. Ионлар кугблинувпанлигч
Nc га кутбланувчи электронга вл /V, га цут«)ланувчи ионпар жуфтига эта булги и ион богланишли цаттик жлсмни карайлпк. Бу \олдп (12.2S) Клаузиус-Мосотти тенгламаси асосида статик диэлектрик сишушрувчанлик е0 ва кутбланувчанликлар a¡ ва ас ораскда богланншни куйидагича ёзиб оламиз:
3(—^— -) = N,a, +N t,ae (12.35)
£0 +2
Индукцияланган ионлар диполлари \иссаси жуда кичик буладиган, аммо электронлар кутбланувчанлиги сезиларли камаядиган юцори такрорийликда юкормлаги муиосабат
(12.36)
куринииши олади. Ионлар кутблануича.ч/шгн шу икки ифода айирмаспдан аникяанади:
а, -(3/Л',) (12.37)

Ион богланмшлм катти к жисмларда а, катталик 10'40Ф м 2 тартибида. Масалан, NaC! кристалли учуй (*¡=3,8 10'4() Ф м2.


М + ва М- млссали ионлар жуфти учун электр майлои таъсирида вужудга кслган мажбурим тсбранмшлар тенгламаси




Л7+Л/ ¿/2л' (¿\- у ~\
1^ +г' ^ +ш° х] =еЕ*м' ( 1138)
куринииша бухали, бунда у — энергия сочмлишнни тасвирлайди, о* — хусусий такрорпйлик. Бу тенгламанинг ечими комплекс кат- талик булади. Кугбланишнинг иккала тури \исобга олинганла Клаузиус - Мосотти муносабати куйидаги и^юдани беради:
г(а ) =г . +- ((2 39)
(«и - о г + ¡у (о)
Бу ифоданинг \акик,ий ва мав\ум кнсмлариии ажратши мумкин. Диэлектрик сингдирувчаилик \акикий кисмининг узгариши, олдинги \олдагидск, суниш жараёнини акс отирали. К^ралаётган \олда /е" мав\ум к,исм сц такрориштикда етарлича юк- сак максимум к,ийматга эга булади, бу максимум мазкур спскграл со\дда мазкур к^лик. жисмларнинг яхши маълум булган оптик хоссаларини анинутайди. Масалан, буйлама на кулдаланг оптик тсбранишлар такрорииликлари Ш[_ ва о*г статик диэлектрик доимий (Ео,е.) билан ботик:
(о12 ¿0 7 (12.40)
^ в о
бундаги су 2 нинг узи \ам е0 ,е„ ларга боглик, булади.
(д} =<оо(1-^-~ £° ° ) (12.41)
ео +-
(12.40) исхода анча кенг ц^лланиш со\асига эгади ..
¡2. /-жадвал
Баъзи ишк,оцт; - галоид иоилар кристалларига т< шили маълумот
иг Кристалл Еп е- 1ю>г/к.К
9.01 1.96 442
\аС1 5.05 1,74 354
ЫаВг 5.90 2.34 245
И! 6.2Х 2.59 195
16.85 3.80
Диэлектрик сннглирувчанлик е яримутказгичларда киришма сат^ар н »зариясида жуда му\им урин тутганлиги учун баъзи ковале1 . (ярим утказгич хоссали) кристаллар учун е нинг кийматлар:'-«и кслтирамиз.


Ковалент, ковалент - ион кристалларнинг статик диэлектрик лоимийлари
Кристалл Тузилиши е* Кремний олмос 12,0
Германий Ое II ' 16,0
Кдлай 8 п II 23,8
Кремний карбиди гпБ га ухшаш 6,7
Галлий (|юсфиди II 8,4
Галлий арсениди II 10.9
Индий арсениди II 12,2
гх& вюрцит 5,1
Сурмали индий 1пзЬ ЪлЪ 15,7
2п5е II 5,8
гпТе II 8.3
са Б вюрцит 5.2
СсКе II 7,0
сате 1 7.1
Ковалент кристалларда электронлар зарядининг анча Кисми атомлар (ионлар) оралигида жойлашган. Бу ташкил этувчи кугбланишга му\им \исса к^шади. Шунинг учун кова- лент кристалларнинг диэлектрик хоссалари \исобланганида зоналар назариясига (V бобни царанг) ёки богланишлар кугбланувчанлиги“ деб номланган усулга мурожат килинади.
12.3. Пироэлектриклар
К,издирилганда ёки совутилганда сиртида электр зарядлар пайдо буладиган баъзи кристалларни пироэлектриклар дейи- лади. Пироэлектрнинг бир томони киздирилганда манфий за- рядланади, иккинчи тамонида аксинча б^лади. Бу \одиса шундай тушунтирилади. Пироэлектрлар электр майдон ёки бошка ташки таъсир б^лмаганида \ам уз-узининг (спонтан)

Download 10,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   99




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish