Katta zubturum quritilmagan japıraǵı folia plantaginis majoris recens

GeograJfik tarqalıwı. Tek Azerbaydjanda hám Turkmenistanda jabayı halda ushraydı. Ukrainada hám de Moskva wálayatında o'stiriladi.
Ximiyalıq quramı. Urıw quramında aukubin glikozidi, kóp muǵdarda silekey elementlar, may, belok hám mineral duzlar boladı.
Isletiliwi. Medicinada urıwı kúshsiz surgi hám de qorshap alıwshı qural retinde isletiledi. Jer ústki bóleginiń shirasi anatsid gastrit hám sozılmalı kolitni emlewde qollanıladı. Ol ru g 'd a n alınǵan silekey mo d d a la r kosme tikada hám de boyawehilik hám toqımashılıqta isletiledi.
Dárilik preparatlari. Silekey eritpesi, jańa jıynalǵan ósimlik shirasi, plantaglutsid preparati. Búrge zubturumi urıwı menen frangula ekstrakti qospasınan surgi dári — purgenol tayarlanadı. Medicinada Plantago psyllium L. menen bir qatarda Plantago indica L. da isletiledi. Bul ósimlik Kavkazda, burınǵı Birlespediń Ovrupo bóleginde hám Orta Aziyada ushraydı.
Laminariya tallomi (teńiz kapustası ) - thalli laminariae (lam ın aria)
0 'simlikniń atı. Qumsheker (dushshı, shıyrın ) laminariya — Laminaria sacsharina (L) Lam.; Yapon laminariyasi — Laminaria japonica Aressh.; barmaqsimon kesilgen laminariya — Laminaria digitata (Hudg.) Lam.; laminariyadoshlar — Laminariaceae shańaraǵına kiredi.
Laminariya túrleri q o 'n g 'i r teńiz suw ósimligine kiretuǵın, spora járdeminde kóbeytiliwshi, sho'zinshoq bargsimon plastinka — tallom, poya hám rizoidlardan (teńiz tiyine jabıwtirib turıwshı ≪ildizlar≫) shólkemlesken o 'simliklar. Túrleri óz a ro tallomlari menen parıq etedi. Yapon laminariyasiniń tallomi júdá iri (boyı 2—10 m, eni 10—35 sm), azmaz a s imme trik, qumsheker laminariyaniń tallomi sızıqsimon, tolqınsimon qırlı, uzınlıǵı 1 0—
110 sm, eni 5—40 sm, barmaqsimon kesilgen laminariyaniń tallomi barmaqsimon qırqılǵan, uzınlıǵı 70—200 sm, eni 3, 5— 14 sm bo 'ladi. Tallomlari jumsaq hám shilimshiq bo 'lib, hár jılı kesh kuzda tap 'kiladi, qishda bolsa jańaları ósip shıǵadı.
Gcografik tarqalıwı. Yapon laminariyasi Yapon hám Oxot teńizleriniń qublaında, Qubla Kuril atawları arqalı boylap, qumsheker laminariya (basqalarına qaraǵanda keńlew tarqalǵan ) hám barmaqsimon qırqılǵan laminariyalar Aq, Barens, Karsk hám basqa Arqa hám de Uzaq Shıǵıs teńizleriniń arqalına
jaqın jerlerde 2—2 0 m tereńlikte ósedi.