Farg`ona viloyati Farg`ona Palitexnika instituti Mexanika-mashinasozlik fakulteti Texnalogik mashinalar va jihozlar yo`nalishi 28_20-guruh talabasi Anvarjonov Azizjonning Materialshunoslik va konstruksion materiallar texnalogiyasi fanidan tayyorlagan prezentatsiya ishi Mavzu: Frezalash stanoklari va ularda bajariladigan ishlar Frezalash stanoklari oddiy va maxsus ishlarni bajaruvchi stanoklarga ajratiladi. Oddiy ishlarni bajaruvchi stanoklarga gorizontal, vertikal va bo'ylama frezalash stanoklari kiradi. Maxsus stanoklarga aniq ishlarni bajaruvchi, jumladan turli profilli tishli g'ildirak, shponka ariqchalari, rezba qirquvchi va boshqa stanoklar kiradi. Stanokning staninasi poydevor plitaga o'rnatilgan. Staninada elektr dvigateldan stanok shpindeliga aylanma hara- katni uzatuvchi yuritmasi joylashgan. Staninaning vertikal yo'naltiruvchilari bo'ylab konsol, gorizontal yo'naltiruvchilari bo'ylab xartum suriladi. Konsolning yo'naltiruvchilariga ko'ndalang salazka bo'lib, unda burish plitasi o'rnatilgan. Stanokning ish stoli plitaning yo ‘naltiruvchilarga o'rnatilib, unda bo'ylama yo'nalishda surila oladi. Konsol ichida stolni surish yuritmasi joylashgan. Surish yuritmasining mexanizmlari mustaqil elektr dvigateldan harkatlanadi. Opravkali freza shpindelning uyasiga o'rnatilib, qimirlamaydigan qilib mahkamlanadi.
Katta opravkalar,
qo'shimcha tayanchlarga o'rnatiladi. Opravka uzunligiga ko'ra
tayanchlar xartum bo'ylab surilishi mumkin.
Universal frezalash stanogi gorizontal frezalash stanogidan
shu bilan farqlanadiki, ko'ndalang salazka va stanok stolining
orasida burila oladigan qismi bo'lib u stolning gorizontal tekis-
likda ±45° ga burilishini ta’minlaydi. Natijada bu stanokda vintli
tishli g'ildiraklarni frezalashga imkon bo'ladi.
Frezalashning ikki usuli bo'lib, ulardan biri yo'lakay, ik-
kinchisi esa qarshi frezalashdir .
Yo'lakay frezalashda frezaning aylanish yo'nalishiga zago-
tovkaning surish yo'nalishi to'g'ri keladi.
Qarshi frezalashda esa frezaning aylanish yo'nalishiga zago-
tovkaning surilish yo'nalishi qarshi keladi.
Yo'lakay frezalashda freza zagotovkadan, maksimal qalinlik-
dan eng kam darajagacha qirindi kesila boradi, zagotovkaga
ta’sir etuvchi kuch uni stanok stoliga siqib, bikrligini oshiradi va zagotovkaga ishlov bera boshlash davrida freza tishlarining sirpanmay yeyilishini kamaytirib, sifat ko‘rsatkichini oshiradi. Shu sababli bu usul nafis ishlov berishda qo ‘llanadi.
Qarshi frezalashda freza zagotovkadan minimal qalinlikdan
maksimal qalinlikdagi qirindini yo‘nib boradi.
Bunda frezaning tishlariga tushuvchi nagruzka eng kam darajadan eng ko‘p darajagacha orta boradi. Zagotovkaga ta’sir etuvchi kuch uni stanok stolidan ajratishga ta’sir etib, natijada u tebranib, sirt g'adir-budurligi ortadi. Shu sababli bu usulni xomaki ishlov berishda qo‘llagan ma’qul. Ishlanadigan zagotovka tashqi yuzasida qattiq qobiq, kuyindi boisa, qarshi frezalash usulidan boshqa hollarda yo‘lakay frezalash usulini qo‘llash tavsiya etiladi.
Vertikal frezalash stanogi. Bu stanoklar o'rtacha
o ‘lchamdagi xilma-xil zagotovkalarni donalab va seriyalab ishlab chiqarishga mo‘ljallangan.
Bo‘ylama frezalash stanoklari katta o'lchamli zagotovkalarni
yoki o‘rtacha o'lchamli bir necha zagotovkalarni birdaniga
frezalash uchun mo'ljallangan.
Bu stanoklarning stoli qo‘zg‘almas staninaga o'rnatilgan
bo'lib, stolni faqat bo'ylama yo'nalishda surish mumkin. Ularda
zagotovka ikki va, hatto, uch tomonlama frezalanishi mumkin.
Shuning uchun ularning ish unumdorligi yuqori bo'ladi. Bunday
stanoklarning ba’zi turlari buriluvchi kallaklar bilan
ta’minlanadi. Bu esa stanoklarda qiya yuzalarni frezalashga ham
imkon beradi.
Frezalarning asosiy turlari. Frezalarni ishlatish joyiga ko'ra,
ularning turlari (konstruktsiyasi, tishlarining shakli, geometri-
yasi), o'rnatish xarakteri har xil bo'ladi.
Masalan, konstruktsiyasiga ko'ra, frezalar yaxlit, yig'ma, tishlari kavsharlangan va o'rnatma; o'rnatilishiga ko'ra esa o'rnatma, quyruqli va toresli turlarga bo'linadi. Frezlashda kesish rejimi elementlarini belgilash. Ish unum- dorligi va sifati ishlanuvchi material va ish harakatiga ko'ra, kesish rejimi qanchalik oqilona belgilanganligiga bog'liq. Odatda, kesish chuqurligini belgilashda quyim qiymatiga, kutilgan aniqlik, sirt g'adir-budirligiga va stanok quvvatiga qaraladi.
Место для
вопроса
E`tiboringiz uchun tashakkur!
Do'stlaringiz bilan baham: |