390
fuqarolarning davlat pensiya ta’minotini tashkil qilish, fuqarolarga pensiyalar,
ijtimoiy nafaqalar, kompensatsiya va boshqa to’lovlarni tayinlash,
qonun
hujjatlarida belgilangan tartibda pensiyalar hamda boshqa to’lovlarning
miqdorlari qayta hisoblab chiqilishini ta’minlash;
pensiyalar hamda boshqa to’lovlarni to’liq hajmda moliyalashtirish va
to’lanishini tashkil qilish, ular bo’yicha hisob va hisobotni yuritish;
pensiyalar tayinlanishi va qayta hisoblab chiqilishini tizimli asosda doimiy
tahlil qilish va
monitoringini olib borish, fuqarolarning pensiya ta’minotiga
yo’naltiriladigan mablag’lardan qat’iyan maqsadli foydalanilishini ta’minlash;
mehnat mayibligi yoki kasb kasalligi oqibatidagi nogironlik bo’yicha
tayinlangan pensiyalarni to’lashga mablag’larni da’volar bo’yicha aybdor
yuridik va jismoniy shaxslardan belgilangan tartibda undirib olishni tashkil
qilish;
tibbiy-mehnat ekspertizasi xizmati faoliyatini tashkil etish.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Qarori asosida davlat pensiya
va nafaqalarni tayinlanishi va ularning to’lovi monitoringini amalga oshirilishini
tartibga solish bo’yicha tasdiqlangan yo’riqnomada
fuqarolarga pensiyalarni
tayinlash va to’lovini amalga oshirish mexanizmi to’liq o’z ifodasini topgan.
Iqtisodiyotni
modernizatsiyalash
talablari,
mamlakatimizda
amalga
oshirilayotgan iqtisodiy islohotlarni yanada chuqurlashuvi, aholini ijtimoiy himoya
qilish tizimini manzilligini kuchayishi amal qilayotgan mavjud pensiya tizimini
moliyalashtirish va ichki nazorat amaliyotini takomillashtirishni taqozo etmoqda.
Respublikamizda pensiya tizimining tashkiliy tuzilmasini, uning me’yoriy-
huquqiy hujjatlarini yanada takomillashtirish bilan bir qatorda pensiya va ijtimoiy
nafaqalarni o’z vaqtida moliyalashtirish, fuqarolarning pensiya ta’minotiga
yo’naltiriladigan mablag’lardan maqsadli foydalanish yuzasidan moliyaviy
nazoratni kuchaytirishda bir qancha ishlar amalga oshirilmoqda.
Pensiya ta’minoti tizimining tashkiliy tuzilmasini yanada takomillashtirish,
pensiyalar va ijtimoiy nafaqalarni byudjetdan tashqari Pensiya jamg’armasidan o’z
vaqtida moliyalashtirish hamda ularni to’liq hajmda to’lash maqsadida O’zbekiston
391
Respublikasi Moliya vazirligining Bosh nazorat-taftish
boshqarmasi tarkibida
Pensiya jamg’armasi mablag’laridan maqsadli foydalanish ustidan nazorat
boshqarmasi va uning hududiy bo’linmalari tashkil etildi. Moliya vazirligining
Nazorat-taftish Bosh boshqarmasi zimmasiga ham bir qator vazifalar yuklatildi:
– mulkchilik shaklidan qat’i nazar korxonalar va tashkilotlar tomonidan ishlovchi
pensionerlarga pensiya va nafaqalarning hisoblab ѐzilishi va to’lanishi to’g’riligini
reja asosida tekshirish;
– fuqarolarga pensiya va nafaqalar, shu jumladan, bank va pochta muassasalari
tomonidan o’z vaqtida va to’liq to’lanishining tizimli monitoringini olib borish,
qoidabuzarliklar aniqlanganda qonun hujjatlariga ko’ra choralar ko’rish;
– tibbiy-mehnat ekspert komissiyasi tomonidan berilgan tekshiruv hujjatlari va
xulosalarini, zaruriyat tug’ilganda mustaqil ekspertni jalb etish orqali takroriy
ekspertiza o’tkazish;
– yangi tayinlangan pensiya va nafaqalarning hisoblab chiqilishi, shuningdek,
qonun hujjatlarida ko’zda tutilgan imtiyozlar qo’llanilishi
to’g’riligini, shu jumladan, fuqarolarning pensiyaga oid hujjatlar yig’ma jildida
birlamchi hujjatlarning to’liqligi va ishonarliligini tekshirish yo’li bilan
yoppasiga
tekshiruvlarni amalga oshirish.
Respublikamizda elektron ma’lumotlar bazasini shakllantirish maqsadida
«Pensiya» dasturiy majmuasi ishlab chiqildi. Bugungi kunda ushbu dasturiy
ta’minot respublikaning barcha mintaqalarida tatbiq etilmoqda. Mazkur dasturiy
ta’minotning amaliyotda keng joriy etilishi, sohada samaradorlikni oshirib, tezkor
va aniq hisobotlar shakllanishi, pensiya tayinlanishi va to’lanishida inson omilini
kamaytirish orqali jamg’armaning daromad mablag’larining maqsadli sarflanishi
ustidan tezkor nazoratni ta’minlashga xizmat qilmoqda.
Mazkur dasturning
kelajakda idoralararo integrallashuvi sifatida, boshqa vazirlik va idoralarning
elektron ma’lumotlar bazasi bilan o’zaro axborot almashinuvini tashkil etiladi.
Fuqarolarga pensiya tayinlashning amaldagi tizimini takomillashtirish, mavjud
ijtimoiy himoya tizimining samaradorligini oshirishni davrning o’zi taqozo
qilmoqda. Mamlakat iqtisodiy salohiyati, pensiya ta’minoti
va aholi ijtimoiy
392
muhofazasi xarajatlarining nazorati bilan bog’liq dolzarb masalada belgilangan
qonun-qoidalarga qat’iy amal qilinishini ta’minlash muhim ahamiyatga ega.
Hozirgi kunda respublikamizda pensiya ta’minoti tizimini takomillashtirish,
ijtimoiy adolat tamoyillarini mustahkamlash maqsadida fuqarolarning davlat
pensiya ta’minoti tizimida Pensiya jamg’armasida yagona ijtimoiy to’lov va
sug’urta badallari tushumining barqarorligini ta’minlashga alohida e’tibor
qaratilmoqda.
Pensiyalarni O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi byudjetdan
tashqari Pensiya jamg’armasining tuman (shahar) bo’limlari tayinlaydi.
«O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi byudjetdan tashqari
Pensiya jamg’armasi bo’limlari arizachiga pensiyalar tayinlash masalalari
yuzasidan tushuntirish va ma’lumotlar
berishlari, shuningdek zarur hujjatlarni
olishida ko’maklashishdilar.
Do'stlaringiz bilan baham: 
