Kasbiy pedagogika

Oliy va o„rta maxsus ta'lim vazirligi quyidagi vazifalarni amalga oshiradi: 

ta'lim sohasida yagona davlat siyosatini ro‗yobga chiqarish ; 

ta'lim muassasalarini faooliyatini muofiqlashtirish va uslubiy masalalarda ularga 
rahbarlik qilish; 

davlat ta'lim standartlari, mutaxasislarning bilim saviyasi va kasb tayorgarlikga 
bo‗lgan talablar bajarilishini ta'minlash; 

o‗qitishning ilg‗or shakllari va yangi pedagokik texnologiyalari, ta'limning 
texnik va axborot vositalarini o‗quv jarayonlariga joriy etish va boshqalar. 
Vazirlar Mahkamasi 1998 yilning fevral oyida O‗zbekiston Respublikasi Oliy va 
o‗rta maxsus ta'lim Vazirligi O‗rta maxsus, kasb-unar ta'lim markazini tashkil etish 
to‗g‗risida qaror qabul qildi. Ushbu Markazni tashkil etishdan maqsad, kadrlar 
tayyorlash Miliy dasturida belgilangan vazifalarni amalga oshirish hisoblanadi. 
O„rta maxsus, kasb-hunar ta'limi Markazning asosiy funksiyalariga 
quyidagilar kiradi: 

o‗rta maxsus, kasb-hunar ta'limi faoliyatini muvofiqlashtirish va boshqarish; 

akademik litseylar, kasb-hunar kollejlarning turlarini va yo‗nalishlarini 
belgilash, ularni respublika regionlarining geografik, demografik va ijtimoiy-iqtisodiy 
xususiyatlarni hisobga olgan holda oqilona joylashuvni ta'minlash va boshqalar. 
Mahalliy davlat hokimiyati organlari (hokimiyatlar) quyidagi funksiyalarni 
bajaradilar: 
ta'lim muassasalarni faoliyatining mintaqalarini ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish 
ehtiyojlariga muvofiqligini ta'minlaydilar; 

ta'lim muassasalarini tashkil etadilar, qayta tashkil etadilar va tugatadilar 
(respublika tasarrufida bo‗lgan muassasalar bundan mustasno), ularning ustavlarini 
ro‗yxatga oladilar; 

o‗z hududlardagi ta'lim muassasalarni vakolat doirasida moliyalash miqdorini 
va imtiyozlarini belgilaydilar va boshqalar. 

---

108 
O‗rta maxsus, kasb-hunar ta'limi hududiy boshqarmalari Qoraqolpog‗iston 
Respublikasi Vazirlar kengashi, viloyat va Toshkent shahar hokimiyatlari tarkibida 
tashkil etiladi va bir vaqtning o‗zida O‗zbekiston Respublikasi oliy va o‗rta maxsus 
ta'lim Vazirligi (Markaz)ga bo‗ysunadi. 
O‗quv-tarbiyaviy 
jarayonni 
boshqarish 
pedagogik 
jamoa 
faoliyatini 
tashkillashtirish orqali amalga oshiriladi. Shu sababli o‗quv muassasini boshqarashning 
asosiy ob'ekti pedagogik jamoa hisoblanadi.
Ijtimoiy boshqaruvning asosiy mohiyati quyidagi ikki masalani yechishga 
qaratiladi: pedagoglar faoliyatini yo‗naltirish va uni faollashtirish. Birinchi masalani hal 
qilish boshqaruv sub'ekti xodimlar faoliyatini talab etiladigan yo‗nalishga soluvchi 
maxsus dasturni ishlab chiqish orqali amalga oshiradi. Ikkinchi masalani hal etish 
shaxsning hissiy-ijtimoiy talablari (moddiy va manaviy, jamoadagi ijtimoiy-psixologik 
muhitni yaxshilash, mehnatni tashkillashtirishning samarali yo‗llarini ishlab chiqish)ni 
rag‗batlantirishga qaratilgan qulay sharoitlar yaratish orqali amalga oshiriladi. 
Pedagogik faoliyatni faollashtirishda boshqaruv dasturining sifati, ya'ni, uning 
aniqligi, real sharoitga asoslanganligi, pirovardida yuqori natija berishi, ishlanganlik 
darajasi ham muhim ahamiyatga ega bo‗ladi. Qar bir sohaga oid dasturlar alohida 
xususiyatlarga ega bo‗ladilar, biroq ularning barchasida quyidagi qonuniyat kuzatiladi: 
bajariladigan ish qay darajada ko‗proq ijodiy mehnatni talab qilsa, jamiyat shu darajada 
insonparvarlashib va demokratlashib boradi, cheklashlar qay darajada kam bo‗lsa 
tashabbuskorlik asosida ishlash darajasi ortib boradi.