Касбий қайта тайѐрлаш йўналиши: Мактабгача таълим муассасалари

 
Ота-оналар билан олиб бориладиган ишларнинг мазмуни 
МТМда
 
ота-оналар билан ишлаш бўйича йиллик режа тузилади. Бу режа 
педагогик кенгашда муҳокама қилинади. Режада умумий ва гуруҳий 
мажлислар, ота-оналар учун очиқ эшик кунлари, суҳбат ва маслаҳатлар, оталиқ 
ташкилотларида кўргазмалар ташкил этишва концертлар қўйиб бериш, 
шунингдек бу тадбирларни ўтказиш вақтлари ва унга маъсул бўлган шахслар 
белгиланади. 
Ота-оналар билан олиб бориладиган ишларнинг мавзулари ва мазмуни 
тарбиячи-методистнинг режасида ва тарбиячининг календар режасида акс 
этади. 
Ота-оналар билан ишлаш бўйича жуда кўп ишларни тарбиячи – педагог 
амалга оширади, чунки у бола тарбиясида юз бераѐтган ўзгаришларни 

---

55 
ҳаммадан кўпроқ кўради ва болалар ҳаѐти билан яқиндан таниш бўлади. У ота-
оналарга болалар тарбиясида нималарга кўпроқ эътибор Бериш кераклиги, 
уларни мактаб таълимига тайѐрлаш, соғлиғини сақлаш, овқати ва кун 
тартибини тўғри ташкил этиш ва бошқалар соҳасида тавсиялар бериб боради. 
Тарбиячиларнинг ота-оналар билан олиб борадиган ишлари шакл ва 
методларини тавсифлашдан олдин уларнинг ўзаро биргаликдаги фаолияти ва 
оила билан алоқаларни йўлга қўйиш усулларининг баъзи психологик-педагогик 
таъсирларига тўхталиб ўтиш лозим. 
Биринчи қоида.
МТМ ва тарбиячиларнинг оила ва жамоатчилик билан 
олиб борадиган ишлари асосида ота-оналарнинг обрўсини ошириш ва 
мустаҳкамлашга йўналтирилган ҳаракат ва тадбирлар туриши керак. Ота-
оналар билан маслаҳатлашганда, ҳеч вақт «қилишингиз керак», «мажбурсиз» 
каби жумлаларни ишлатмаслик маъқул. Чунки кўпчилик ота-оналар ўз 
мажбуриятларини яхши биладилар, фақат амалиѐтда улар ана шу билганларини 
қандай амалга ошириш муаммосига дуч келишлари мумкин. Тарбиячи ва ота-
оналарнинг ўзаро муносабатларининг ягона тўғри шакли – бу ўзаро ҳурмат. 
Қачонки, назорат шаклида тажриба алмашиш, маслаҳат ва биргаликда 
муҳокама, ягона қарор шакллантирилса, иккала томон учун ҳам қониқиш ҳосил 
қилади. Бундай муносабатларнинг қиммати шундаки, тарбиячиларда ҳам, ота-
оналарда ҳам шахсий жавобгарлик ҳиссини, талабчанлик, фуқаролик бурчини 
ривожлантиради.
Ота-оналарнинг иш жойларига «Ривожланиш ҳаритаси», «Очиқ журнал» 
кабиларни олиб бориш кутилган натижаларни бермайди. Ота-оналар билан 
суҳбатда «қора рўйхат»даги маълумотлардан фойдаланиш ҳам яхши фойда 
бермайди, чунки биринчидан, ота-оналарда болаларидан норозилик пайдо 
бўлади, иккинчидан таълим муассасасига нисбатан уларда салбий муносабат 
шаклланади. Кейин ота-оналар таълим муассасасига боргиси келмаслиги, улар 
болалари ҳақида ѐмон фикр айтганликлари учун кўнгли тортмаслигини айтиб 
арз қилади. Баъзан бундай ҳолат оилада ота-она муносабатлари ѐмонлашувига 
ҳам олиб келади. Охир-оқибат болада таълим муассасасига нисбатан ҳам, 
тарбиячиларга нисбатан ҳам салбий муносабат ҳосил бўлади. Тарбиячи 
тарбиявий иш шакл ва методларини танлашда қабул қилинган қарор ва талаб 
болалар кўз олдида ота-онанинг обрўсини мустаҳкамлаш ва оширишга имкон 
беришини ҳисобга олиши керак.