Касбий қайта тайёрлаш йўналиши

4.2. “Мактабгача таълимда болага йўналтирилган таълимни 
ташкил этиш” модули
1- амалий машғулот: Болага йўналтирилган таълимниташкил этиш 
Ишнинг мақсади: Тингловчиларнинг болага йўналтирилган таълим жараёнида 
болалар тафаккурини ривожлантиришга хизмат қилувчи усуллар (муаммоли-
изланиш, тадқиқот, диалог, эвристик суҳбат, мунозара, гуруҳларда ишлаш), 
болага йўналтирилган таълим ўқув жараёнини лойиҳалашнинг ўзига хос 
томонларини ҳисобга олиш, педагог ҳамда болага йўналтирилган таълим 
технологиясига қўйиладиган талаблар ҳақидаги малака ва кўникмаларини 
ошириш. 
Болага 
йўналтирилган 
таълим 
технологияси 
бу-бутун 
таълим 
муассасасининг фаолияти тарбияланувчи шахсига қаратилган, унга педагогик 
ва психологик такомиллашиши учун қулайликлар яратилган, унинг табиий 
имкониятлари, кўникмалари ривожланишига ва хавфсизлигини таъминлашга 
қаратилган. 
Болага 
йўналтирилган 
таълим 
технологиясининг 
мақсади 
– 
тарбияланувчининг 
ҳар 
тамонлама 
эркин, 
ижодий 
фикрлашини 
ривожлантиришга эришишдан иборат. Уильям Шекспир инсон шахсини ва 
иродасини қуйидагича таърифлайди: “Бизнинг шахсимиз бу-боғ, иродамиз эса–
унинг боғбони”. Дарҳақиқат, бола шахси турфа гулларга бурканган боққа қиёс 
қилинса, унинг серҳосил мевага кириши учун боғбонннинг меҳнати зарур 
бўлади. Ана шу “боғбон” бола иродасини мустаҳкам бўлишида таълим-
тарбиянинг ўрни беқиёс эканлиги таъкидланади. 
Бу борада педагоглар болага йўналтирилган таълимни амалага 
оширишда қуйидагиларни инобатга олишлари лозим: 
1. Ҳар бир болага комил боладек қараш, уни ҳурмат қилиш, уни тушуниш, 
қабул қилиш ва унга ишониш. 
2. Таълимнинг шундай муҳитини яратиш керакки, унда бола ўзини бола деб 
сезсин, унга бўлган эътиборни туйсин. 

---

172 
3. Тазйиқ ўтказмаслик ҳамда унинг камчилигини бўрттирмаслик; 
билимларни ўзлаштирмаслик, ўзини ёмон тутиши сабабларини аниқлаш 
ва уларни боланинг шахсиятига зарар етказмайдиган тарзда бартараф 
этиш. 
4. Таълимда “муваффақият муҳитини” ташкил этиш, болага ўқитишда 
муваффақият қозонишига ёрдам бериш, унинг ўз кучи ва иқтидорига 
ишончини орттириш. 
5. Тарбияланувчига атрофдагиларнинг ҳар бири ўзи каби шахс эканлигини 
англатиш, унда жамоага алоқадорлик ҳиссини ривожлантириш.
Бола шахсини ривожлантиришга йўналтирилган таълим – бу ақлий, эмоционал, 
жисмоний, ахлоқий ва маънавий аспектларни ҳисобга олган ҳолда, болани 
ўқитиш орқали тез ўзгарувчан, кўп маданиятли ва мустақил дунёдаги ҳаётга
тайёрлашга йўналган таълимга бўлган ёндашувдир.