Касбий қайта тайёрлаш йўналиши

Муваффақиятли кузатишнинг хусусиятлари: 

Моҳиятан бола ҳақида маълумот тўплаш ва баҳолаш аниқ мақсадга 
йўналтирилган бўлиши керак. 

Маълумотларни тўплаш ва таҳлил этиш мунтазам амалга 
оширилиши, онда-сонда эмас, жорий характерга эга бўлиши лозим. 

---

166 

Кузатиш жараёнида тўпланган маълумотлар ҳужжатлаштирилиши 
ва таҳлил қилишини даркор. 

Бола ҳақидаги билимларнинг асосини турли вазиятлардаги кузатиш 
натижалари ташкил этиши болаланинг ҳақиқий имкониятиларини билиш ва 
тушуниш, унинг ривожланиш доирасини ҳамда унинг илгарилаб бориши ёки 
аксинча, қийинлаштирувчи омилларни аниқлашга имконини беради.

Бола ҳақида маълумот тўплашда ҳар томонлама ёндашиш, унинг 
айрим хислатларига (ижобий ёки салбий бўлишидан қатъи назар) сунъий 
равишда алоҳида урғу беришга йўл қўймаслик даркор. 

Болага хос хусусиятлар таҳлилини унинг энг яхши, кучли 
жиҳатларидан бошламоқ мақсадга мувофиқдир, чунки айнан шундай ёндашув 
болани тушунишда ва педагог фаолиятида ўзига хос таянч сифатида хизмат 
қилади. 

Кузатиш 
мезонлари 
(бола 
ҳақида 
маълумот 
тўплаш 
йўнаналишлари) 5-7 ёшли боланинг руҳий-жисмоний ривожланишига оид 
билимларга асосланиши зарур. 
Кузатишнинг асосий тамойиллари 

Боланинг 
кузатилаётган 
ҳаракатини 
пишиқ-пухта 
ҳужжатлаштириш;

Субъектив талқин (педагогнинг шахсий фикри, ҳис-туйғулари) йўл 
қўймаслик; 

Бола томонидан шахсан бажарилган ишни ёки айтилган гапнигина 
холисона кузатиш; 

Имкон борича кўпроқ маълумот тўплаш, улар имкон даражасида 
содда ва тушунарли бўлиши керак 
Болаларнинг индивидуал ривожланишини ҳужжатлаштириш ва 
кузатиб бориш