Kasb tanlashga

M ahalliy kashtalarimiz haqida.
B izning m ah alliy kashtachiligi- 
m izd a x o tin -q izlar hozirgi vaqtda quyidagi k ashta tu rla rin i tikib 
kelayaptilar:
P alak
— qo‘lda yoki m ash in ad a kashta tikib tayyorlanadigan 
badiiy buyum . Uy ichini bezash uchun devorga osib q o ‘yiladi. 
K ash tach ilik n in g eng yirik va q im m atli bu yum i hiso blanadi. Pa- 
lakda osm on va to ‘lin oy aks ettiriladi. U ni q ad im d a m alla bo‘zga 
kashta tik ib tayyorlashgan. U so‘zan a d an g u llarin in g yirikligi,
119

---

zam ini ham kashtada sidirg‘a ko‘rinishi bilan farq qiladi. Pa- 
lakning o ‘rtasiga yirik oy tasviri qizil, qirm izi, pushti ipak bilan 
tikiladi va atrofi chiroyli qilib islimiy n aqshlar bilan bezaladi. 
Islim iy chirm ash ib ketgan o‘sim lik naqshlaridir. N aro ta p alak lari 
(so‘zanasi) 10 m m li qalin va chidam li gazlam adan tikilib, ikki 
qator aylanali gullar, h ar xil shakldagi katta-k ichik barglar, jin - 
galaklar, g‘u n ch alar bilan chizib tikiladi.
C hizm akash bu gullar o ‘rn in i to ‘g‘ri to ‘rtburchaklarga b o iib
otgach kosa, piyola kabi narsalar bilan belgilab oladi va chizib 
chiqadi.
Eng chetidagi ikki qator y o i ichi esa takrorlanuvchi kichik 
islimiy gullar bilan to id irib chiziladi va tikiladi.
So‘zana -
sidirg‘a m atoga gul tikib tayyorlangan, devorga osi- 
ladigan bezak buyum i b o iib , satin, baxm al, shoyi, p archa kabi 
rnatolarga tu rli choklar bilan tikiladi. M ato rangidan, kashta z a ­
m ini sifatida foydalanishi bilan, kichikligi bilan palakdan farq 
qiladi. U ning kashta bezagi asosan islim iy naq sh lar b o iib , bitta 
to ‘g‘ri lo ‘rtb urch ak ichiga asosiy gullar (aylanali, ko‘p qirrali yul- 
duzlar) chizib tikiladi. Atrofi kichik o ic h am d ag i takrorlanuvchi 
islimiy naqsh lar bilan to id irila d i. Y oilar, chiziqlar suvli choklar 
bilan (obi) tikiladi.
Joynamoz —
nam oz o ‘qiladigan to ‘sham a b o iib , m ato d an
to ‘rtburchak shaklda tayyorlanib, bosh tom oniga m ehrob tasviri 
tikiladi. Bu jo y n am o zlar qizlarim iz sepida uchta b o iib , bittasi 
qaynotasiga, ya’ni kuyovning dadasiga sovg‘a qilinadi, ikkitasi 
o ‘zining uyidagi tax m o n n i, ya’ni sandiq ustiga y ig ilg an ko‘rp a- 
to 'sh akn i ch an g d a n saqlashi va bezatib turishi uchun tikiladi. 
Uch m etr gazlam a ketadi. M asalan: och va iliq rang lar tu k va 
sovuq ranglarga qaraganda yaqinroq ko‘rinadi.
Iliq ranglar bu y um ni kattalashgandek, sovuq ran g lar kichik- 
lashgandek ko‘rsatadi. Shuning uchun kashta tikishda g u ln i fon- 
dan ajralib turishi uchun ochiq ranglardan foydalanish kerak.