Kapital bozorida obligatsiyalar muomalasi va qo’llanish xususiyatlari

Obligatsiyalarning ayrim turlari afzalliklari va kamchiliklari

Obligatsiya turi	Afzalliklari		Kamchiliklari
	Emitent uchun	Investor uchun	Emitent uchun	Investor uchun
Qayta chaqirib olinadigan obligatsiyalar	Qoplash muddatidan avval qaytarib olish va qoplash muddatlarini tanlash imkoniyati mavjud	Qaytarib olish va nominal narxlar tafovutidan foyda olish imkoniyati	Qoplash muddatidan avval qaytarib olinganlik uchun toʻlov	Obligatsiyaga egalik qilish huquqi cheklanganligi
Konvertatsiyalanu vchi obligatsiyalar	Qarz majburiyati qiymati pasayishi imkoniyati	Qoʻyilmalar xavfsizligining yuqori darajasi	Aksiyadorlar tarkibining kengayishi natijasida gʻarazli aksiyadorlar paydo boʻlishi	Boshqa obligatsiyalarga nisbatan daromad pastroq boʻlishi mumkin

Xalqaro tajribaga koʻra obligatsiyalarning turli xil turlari amal qilishiga qaramasdan ularni daromad toʻlash shakllari boʻyicha quyidagicha uchta tur keng qoʻllaniladi:

• kuponli, qatʻiy belgilangan yoki suzib yuruvchi kupon stavkali obligatsiyalar;
• diskontli (kuponsiz), yoki nollik kuponli obligatsiyalar;
• qoplash vaqtida daromad toʻlanadigan obligatsiyalar.

.Shunda kuponli obligatsiya qiymati quyidagi formula boʻyicha aniqlanishi mumkin:

bu yerda

• F – qoplash summasi (qoidaga koʻra nominal);
• k – yillik kupon stavkasi;
• r – bozor stavkasi (diskont meʻyori);
• n – obligatsiya muddati;
• m – bir yilda kuponli toʻlovlar soni