Kapital bahosi nima? Ma’lum bir kapital manbasidan foydalanish hisobiga toʻlanishi lozim boʻlgan umumiy summa va kapital hajmi oʻrtasidagi nisbatningfoizlarda aks ettiriladigan miqdori kapital bahosi (Cost of Capital –CC) deb ataladi

Asosan amaliyotda asosiy murakkablik mos manbalardan olinadigankapitalning alohida komponentlari bahosini aniqlashda kuzatiladi.

• Asosan amaliyotda asosiy murakkablik mos manbalardan olinadigankapitalning alohida komponentlari bahosini aniqlashda kuzatiladi.
• Ba’zi manbalar uchun kapital bahosini aniqlash birmuncha oson.
• Masalan kreditlar boʻyicha kredit shartnomasida keltirilgan foiz
• toʻlovlari, yoki obligatsiyalar boʻyicha emissiya prospektida qat’iy
• belgilangan foiz stavkasi kapital bahosini oʻzida ifodalaydi. Boshqa
• aksariyat manbalar boʻyicha esa kapital bahosini aniqlash birmuncha
• murakkab hisoblanadi va aniq hisoblash imkoniyati mavjud emas.
• Lekin taqdim etilgan kapitaldan foydalanish hisobiga kapital egasi
• tomonidan talab qilinadigan toʻlovlar, jalb qilish bilan bogʻliq
• xarajatlar (emissiya xarajatlari, kredit shartnomasini rasmiylashtirish,
• sugʻurtalash, garov, maslahatchilar jalb qilish va boshqa xarajatlar)
• korxona tomonidan aniqlanishi mumkin. Kapital bahosi mablagʻlarni
• jalb qilish uchun sarflanadigan vaqt va risk omillari ta’sirini
• baholashni ham taqozo etadi.
• Lekin, e’tibor qaratish talab etiladigan darajada murakkabliklar,
• aniqlik darajasini pasaytiruvchi obyektiv va subyektiv omillar
• mavjudligiga qaramasdan kapital yoki uning alohida komponentlari
• bahosini aniqlash, hech boʻlmaganda taxminiy bahosini belgilash
• masalasiga korporativ moliyani boshqarish amaliyotida moliyaviy
• boshqaruv oldidagi oʻtkir zarurat sifatida qaralishi lozim. Bu jihatni
• moliyaviy boshqaruvchilar tomonidan korxona va uning boʻlinmalari
• faoliyat samaradorligini baholash investitsion samaradorlikni baholash kabi muhimligi bilan izohlash mumkin.

3.Aksariyat qarz manbalarining manbasi haqiqatda jalb qilingan summa va uning qoplanishi boʻyicha toʻlovlar oqimi asosida

• 3.Aksariyat qarz manbalarining manbasi haqiqatda jalb qilingan summa va uning qoplanishi boʻyicha toʻlovlar oqimi asosida
• aniqlanishi haqida yuqorida ham ta’kidlandi. Buning uchun bizga
• ma’lum boʻlgan pul oqimlari boʻyicha daromadlilikning ichki me’yori
• (IRR)ni hisoblash formulasidan foydalanamiz.
• Σ 𝐶𝐹1 (1+𝑅) − (𝐷0 − 𝑇𝐶) = 0, 𝑁𝑡=1 bu yerda, CF1 – pul oqimi (qoidaga koʻra annuitet);
• R – qarz mablagʻining toʻliq qiymati (mazkur toʻlovlar oqimlariboʻyicha daromadlilikning ichki me’yori, IRR);
• N – toʻlovlar umumiy soni; D0 – t = 0 davrda jalb qilingan qarz mablagʻi miqdori;TC – qarz mablagʻini olish bilan bogʻliq jami xarajatlar miqdori.
• Umumiy holatda har qanday qarz mablagʻining muhim
• xususiyatlaridan biri sifatida qarz mablagʻlari boʻyicha toʻlanadagigan
• foiz toʻlovlarining foyda soligʻi boʻyicha soliqqa tortiladigan bazadan
• chegirilishi yoki mahsulot tannarxiga kiritilishini keltirish mumkin.
• Shuning uchun 1-formuladan olingan R miqdor mazkur natijani aks
• ettirish maqsadida (1 – T) koʻpaytuvchiga toʻgʻrilanadi.
• Shunday qilib, qarz kapitalining yakuniy bahosi toʻlanadigan
• foyda soligʻi ta’sirini hisobga olgan holda quyidagicha aniqlanadi:
• kD = R x (1 – T),bu yerda, kD – qarz kapitali bahosi;
• T – foyda soligʻi stavkasi.

E’tiboringiz uchun rahmat

• E’tiboringiz uchun rahmat