Kaliyli va murakkab o’G’itlar reja

Polifosfatlar (N_pt2 P_pO,_p+|) - tarkibida ko’p sonli PO₄guruh tutgan chizikli polimerlardir. Ular hozirgi kunda ishlabchiqarilayotgan o’g’itlardan tarkibidagi fosfat komponentning tuzilishi bilan farqlanadi. Polifosfat atomi zanjiri va halkasining shakllanishi uchun xizmat qiladigan P-O-P bog’ning makroenergetikaviy tabiati o’simliklarda kechadigan fizikaviy - biologik jarayonlarga ta’sir ko’rsatadi.
Polifosfatlarning gidrolizlanish quyidagi tartibda sodir bo’ladi:
2NPO₃+H₂O=H₄P₂O₇ ; H₄P₂O_;+H₂O=2H₃PO₄ va h. q
Harorat 7-12 daraja bo’lganda gidroliz sekin kechadi, 12-15 darajada kuchayadi, eng ma’kul harorat 30-35°C dir.
Istiqbolli murakkab o’g’itlar jumlasiga ammoniy polifosfatni (15 % azot, 60 % P₂O, tutadi) kiritish mumkin. Bu o’g’it O’rta Osiyoning serkarbonat tuproqlarida qo’llanilganda yuqori iqtisodiy samara beradi.
mujassam bo’ladi va u sulfatli nitrofoska deb yuritiladi.
Yuqoridagi jarayonda pulpa (kalsiyli selitraning kalsiy fosfatlar bilan aralashmasi) ga ammiak va fosfat kislota qo’shilsa, kalsiy nitrat kalsiyningbir va ikki almashgan fosfatlariga, ammiakli selitra hamda ammofosga aylanadi.
3H₂O+2Ca(NO)₂+4H₃PO₄+5NH₃==4NH₄NO₃+CaHPO₄- 2H₂O+Ca(H₂PO₄)₂H₂O+NH₄H₂PO₄
Qo’shimcha ravishda KCI kiritilganda yuqoridagi moddalar tarkibiga NH₄CI va KNO₃qo’shiladi. Bu o’g’it - nitrofoskadir. Nitrofosfatlarning donalari 3 - 4 mm kattalikda bo’ladi va ularning quyidagi turlari ishlab chiqariladi
Nitroammofos - monoammoniyfosfatasosidaolinadiganmurakkabaralasho’g’it. Tarkibiga kaliy kiritilsa, nitroammofoska deyiladi.
Aytilganlardan tashqari karboammofoska (20% azot, 20 % fosfor, 20% kaliy), mochevina fosfat CO(NH₂)₂* (NH₄)₂HPO₄ (27 % azot, 27 % fosfor) va fosfamid deb nomlanadigan o’g’itlar ishlab chiqariladi.