Kafedrasi xudayarova xurshida abdunazarovna

Mablag‘lar                                 
 
 
Mablag‘larni 
manbasi (tashkil topish) 
   
 
 
 
joylashtirish (aktiv) 
 
Depozitlar 
 
 
 
Kassali aktivlar 
 
 
 
 
 
Olingan 
kreditlar 
 
 
 
Vakillik 
hisobvarag‘idagi 
mablag‘lar 
 
 
 
 
 
 
Emissiya 
qilingan qarz 
qimmatli 
qog‘ozlar 
 
 
Umumiy fond 
mablag‘lari
 
 
 
Qimmatli 
qog‘ozlar 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bank  
kapitali  
 
 
 
 
Ssudalar 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Asosiy vositalar 
 
1-rasm. Umumiy fond mablaglari modeliyordamida aktivlarni 
boshqarish. 
 
 

---

Ushbu  rasmda  ko‘rish  mumkinki,  tijorat  banki  tomonidan  jalb  qilingan 
mablag‘lar avval umumiy fondga yig‘iladi va ehtiyojga qarab turli yo‘nalishlarda 
foydalaniladi.  Masalan,  jismoniy  shaxslarning  bankdagi  jamg‘arma  depozitlari 
shakllantirilsa, ushbu  mablag‘ kassada aks ettiriladi va bank ushbu mablag‘lardan 
xizmatlarni  ko‘rsatish  yoki  mahsulotlarni  realizatsiya  qilishda  erkin  foydalanadi. 
Ushbu usuldan  xalqaro  amaliyotda  ham  O‘zbekiston bank  amaliyotida ham  keng 
foydalaniladi.  CHunki  samaradorlik  yuqori  bo‘lgan  usul  hisoblanadi.  Albatta 
barcha  metodlar  singari  mazkur  metod  universallikka  da’vo  qilmaydi, 
Metodning  kuchsiz  tomoni  aktiv  va  passivlar  bog‘liqligiga  ahamiyatining 
yo‘qligidir.  
Tijorat  banklarida  shuningdek,  jalb  qilingan  mablag‘lar  to‘g‘ridan-to‘g‘ri 
aktivlarga joylashtirilishi mumkin. Jalb qilingan ma’lum muddatga jalb qilinadi va 
ushbu  muddat  va  summaga  mos  aktiv  operatsiyalarga  yo‘naltiriladi.  Ushbu  usul 
texnik  jihatdan  murakkab  va  riskli  hisoblanadi.  Quyidagi  rasmda  aktivlar  va 
passivlarni  boshqarishning  taqsimlash  metodiga  muvofiq  boshqarish  tartibi 
keltirilgan. 
Mablag‘lar                                                                   Likvidlilik- 
manbasi                                                                     daromadlilik 
(“likvidlilik-                                                          markazlari” orka- 
daromadlilik                                                             li mablaglaglar- 
markazlari”)                                                              ni joylashtirish 
Depozitlar 
 
 
 
Kassali aktivlar  
 
 
 
 
 
 
Olingan kreditlar 
 
 
 
Vakillik 
hisobvarag‘idagi 
mablag‘lar 
 
 
 
 
 
Emissiya qilingan 
qarz qimmatli 
qog‘ozlar 
 
 
 
 
Qimmatli 
qog‘ozlar 
 
 
 
 
 
Bank  
kapitali  
 
 
 
 
Ssudalar 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Asosiy vositalar 

---