Кафедраси статистика фанидан

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
ТОШКЕНТ МОЛИЯ ИНСТИТУТ

“СТАТИСТИКА ВА ЭКОНОМЕТРИКА”

кафедраси


СТАТИСТИКА фанидан


МУСТАҚИЛ ИШ
Бажарди: Сагдуллаева Нигора Шокир қизи 57-2 БҲА
Текширди: Сайфуддинов Сиддиқ
ТОШКЕНТ-2021
ВАРИАНТ №20

Корхоналар рақами	Асосий фондларнинг ўртача йиллик қиймати, млн.сўм	Рўйхатдаги ишчиларнинг ўртача сони, киши	Ялпи маҳсулот қиймати, млн.сўм
1	300,0	40	400,2
2	100,0	10	100,4
3	600,5	75	900,6
4	500,3	67	900,1
5	200,4	36	400,7
6	900,0	90	1200,5
7	800,4	86	1000,2
8	200,0	24	300,8
9	400,5	43	400,0
10	500,0	64	600,1
11	800,6	88	700,0
12	200,5	29	300,0
13	300,8	44	300,5
14	600,5	69	600,0
15	300,2	38	400,0
26	700,4	82	900,6
27	500,6	58	600,0
28	300,0	40	400,8
29	200,2	26	300,0
30	600,1	27	900,0

(1 дан 15 гача; 26-30)

Тақсимот қаторларини тузишда икки хил масалани ечиш зарурияти пайдо бўлади: гуруҳлар сонини аниқлаш; гуруҳ оралиғини ҳисоблаш.

Агарда тенг интервалли гуруҳлаш амалга оширилса гуруҳ оралиғи қуйидаги формула билан аниқланади:

бу ерда: ва - ўрганилаётган белгининг энг катта ва энг кичик варианталари. Гуруҳлар оралиғини ҳисоблаш учун эса, белгининг энг катта ва энг кичик вариантлари ўртасидаги фарқ (900 ва 100) гуруҳлар сонига бўлинади:


= =200,0 млн.сўм

Гуруҳ- ларнинг тартиб рақами	Асосий фондларнинг ўртача йиллик қиймати бўйича гуруҳлари, млн.сўм	Корхоналар- нинг тартиб рақами	Рўйхатдаги ишчиларнинг ўртача сони, киши	Ялпи маҳсулот қиймати, млн.сўм	Асосий фондларнинг ўртача йиллик қиймати бўйича гуруҳлари, млн.сўм
I	100,0 –300,0	2 8 29 5 12	10 24 26 36 29	100,4 300,8 300,0 400,7 300,0	100,0 200,0 200,2 200,4 200,5
	ЖАМИ	5	125	1401,9	901,1
II	300,0-500,0	1 28 15 13 9	40 40 38 44 43	400,2 400,8 400,0 300,5 400,0	300,0 300,0 300,2 300,8 400,0
	ЖАМИ	5	205	1901,5	1601
III	500-700	10 4 27 30 14 3	64 67 58 27 69 75	600,1 900,1 600,0 900,0 600,0 900,6	500,0 500,3 500,6 600,1 600,5 600,5
	ЖАМИ	6	360	4500,8	3302
IV	700-900	26 7 11 6	82 86 88 90	900,6 1000,2 700,0 1200,5	700,4 800,0 800,6 900,0
	ЖАМИ	4	346	3801,3	3201

Тақсимот қаторининг гистограммаси, полигони, кумулятаси

Интервалли қаторларни график орқали тасвирлашда тақсимот гистограммаси ясалади. Бунинг учун абциссалар ўқида интерваллар катталиги, ординаталар ўқида частоталар(сони, вазни, салмоғи) жойлаштирилиб, асоси, интерваллар катталиги, баландлиги мос ҳолда частоталардан иборат тўғри тўртбурчаклар ёнма-ён жойлашишидан тақсимот гистограммаси ҳосил қилинади.

Асосий фондларнинг ўртача йиллик қиймати бўйича гуруҳлари, млн.сўм	Корхоналар сони (f)
100,0-300,0	5
300,0-500,0	5
500,0-700,0	6
700,0-900,0	4

Тақсимот полигони- дискрет варацион қаторларни тасвирлаш учун қўлланилади. Бунинг учун абсциссалар ўқида варианталар, ординаталар ўқида варианталарни такрорланиш сони (частоталар) жойлаштирилиб, координаталарига мос равишда нуқталар аникланади ва бу нуқталар тўгри чизиқ кесмаси ёрдамида туташтирилгиб тақсимот полигони хосил килинади.

Интервалли қаторни ҳам полигон орқали тасвирлаш мумкин. Бунда интервалли қаторни дискрет қаторга яъни, қаторнинг юқори ва қуйи чегараси ўлчовлари ўртачаси олиниб, шартли келтириш лозим.

Асосий фондларнинг ўртача йиллик қиймати бўйича гуруҳлари, млн.сўм	Корхоналар сони (f)
100,0-300,0	5
300,0-500,0	5
500,0-700,0	6
700,0-900,0	4

Кумулята эгри чизиғи –ҳар бир қаторнинг частоталари қўшилиб борилиши орқали частоталар йиғиндисини ифодаловчи янги қатор тузилади ва ҳар бир қатор (ҳам интервалли, ҳам дискретли бўлиши мумкин) қатор даражалари абцисса ўқида, янги тузилган частоталар йиғиндиси, ордината ўқида белгиланади.
Огива ҳам кумулята эгри чизиғи кўринишида бўлади, лекин координата ўқлари турлича бўлади.Яъни абцисса ўқида частоталар йиғиндиси, ордината ўқида эса вариацион қатор даражалари ифодаланади. Масалан юқоридаги маълумотларни давом эттириб:

Асосий фондларнинг ўртача йиллик қиймати бўйича гуруҳлари, млн.сўм	Корхоналарсони	Гуруҳ интервалининг ўртачаси млн.сум (x)	Частоталар йиғиндиси (корхоналар сони бўйича) (f)
100,0-300,0	5
300,0-500,0	5
500,0-700,0	6
700,0-900,0	4

Гуруҳ интервалининг ўртачаси млн.сум, (x)	Частоталар йиғиндиси (корхоналар сони бўйича)(f)
200	5
400	10
600	16
800 дан юкори	20

Гуруҳ интервалини 200млн.сўм асосида.

Манга берилган вариант, яъни 20 вариант бўйича тузилмавий нисбий миқдорни аниқлаймиз:
Ушбу гуруҳлаш турида тўплам таркибидаги ҳар бир гуруҳнинг салмоғи аниқланиб, тўпламт аркиби ўрганилади.
(тўпламдаги айрим гуруҳ кўрсаткичи)/ (жами тўплам кўрсаткичи) *100

№	Гуруҳ интервалининг ўртачаси (х)млн.сум	Тузилмавий нисбий миқдор ( гуруҳ интервали ўртачаси бўйича)%	Ялпи маҳсулот қиймати, млн.сўм	Тузилма вий нисбий миқдор (ялпи маҳсулот қиймати бўйича)%	Рўйхатда ги ишчиларнинг ўртача сони, киши	Тузилма вий нисбий миқдор (ишчилар нинг ўртача сони бўйича)%
1	1	200	10	1402	12	125
2	2	400	20	1901,5	16	205
3	3	600	30	4500,8	39	360
4	4	800	40	3801,3	33	346
	Жами	2000	100	11606	100	1036

Асосий капиталдан фойдаланиш кўрсаткичларига капитал қайтими, капитал сиғими ва меҳнатнинг капитал билан қуролланганлик даражаси киради.
Капитал қайтими ( ) _– иқисодиётга жалб қилинган ҳар бир сўмлик асосий капиталга тўғри келадиган маҳсулот (иш, хизмат) қийматидир:
,
(Ҳар бир гуруҳнинг жамилари бўйича)

Гуруҳларнинг тартиб рақами	Ялпи маҳсулот қиймати, млн.сўм (Q)	Асосий фондларнинг ўртача йиллик қиймати бўйича гуруҳлари, млн.сўм ( )
I	1401.9	901.1
II	1901.5	1601
III	4500.8	3302
IV	3801.3	3201

I гурух бўйича:
1,57



бу ерда: _– ҳисобот даврида ишлаб чиқарилган ялпи маҳсулотнинг йиллик қиймати; _– асосий капиталнинг ўртача йиллик қиймати.
Капитал сиғими _– ҳар бир сўмлик маҳсулот ишлаб чиқариш учун жалб қилинган ўртача асосий капитал ҳажмига тенг:




ёки






ЎРТАЧА миқдорлар