Kadrlar tayyorlash milliy dasturi ni amalga oshirish uzluksiz ta’lim tizimining tuzilmasi va mazmunini zamonaviy fan yutuqlari va ijtimoiy tajribaga tayangan holda tub islohotlarni ko’zda tutadi

Javob: 1 litr (1000 ml) qon 201 ml O2 ni biriktiradi.
3-masala. Bola 10 minut davomida 30 ta sharni havo bilan to’ldirgan. Agar uning o’pkasi tiriklik sig’imi normaga yaqin bo’lsa, uning o’pkasi orqali 10 minutda qancha havo o’tgan?
Masalaning ishlanishi: Masalani ishlash uchun o’pkaning tiriklik sig’imi 1 minutda 8 litr ekanligini bilgan holda quyidagi usulni bajaramiz.

1. 
   1 min ---------------8 litr
   

10 min-------------X
X=10*8/1=80 litr
Javob: Bolaning o’pkasi orqali 10 minutda 80 litr havo o’tgan.
Mustaqil ishlash uchun masalalar:
1-masala. Bir kecha-kunduzda o’pka orqali 1700 litr qon o’tadi. Qon organizm massasining 7 % ini tashkil etadi. Agar o’quvchi tanasining massasi 50 kg bo’lsa, qon uning o’pkasi orqali necha marta o’tadi?
2-masala. 1 g gemoglabin 1,34 ml kislorod (O2) ni biriktirib oladi. 100 ml qonda 15 g gemoglabin bo’lsa, u holda 70 kg vaznga ega bo’lgan odam qoni qancha kislorodni tutishi mumkin?
3-masala. Yurakning minutlik hajmi 5 litrni tashkil qiladi. Agar buyrakdan o’tadigan qon hajmi bronxlardan o’tadigan qon hajmidan 11 marta ko’pligi ma’lum va bronxlar 1 minutda 2 % ni o’zlashtirishi ma’lum bo’lsa, bronxlar orqali 10 daqiqada o’tadigan qon hajmini hisoblang.


4-§. ORGANIZMDA ENERGIYA SARFI
Oqsillar almashinuvi. Oqsillar murakkab molekular organik birikma bo'lib, odam organizmi hayotida muhim ahamiyatga ega. Oqsillar quyidagi muhim funksiyalarni bajaradi: plastik funksiya --- oqsillar odam organizmining barcha hujayralari tarkibiga kiradi; energetik funksiya --- kislorod ishtirokida oksidlanib
energiya hosil qiladi. 1 g oqsil oksidlanib parchalanganda 4,1 kkal energiya hosil qiladi. Oqsillar aminokislotalardan tuzilgan. Aminokislotalar tarkibiga ko'ra sifatli va sifatsiz oqsillar bo'ladi. Sifatli oqsillar hayvon va parranda mahsulotlarida bo'ladi: go'sht, baliq, tuxum, sut va sut mahsulotlari. Sifatsiz oqsillar o'simlik mahsulotlarida bo'ladi: guruch, no'xat, loviya, bug'doy, kartoshka, makkajo'xori va boshqalar. Bolalar va o'smirlar organizmining normal o'sishi va rivojlanishi uchun ularning kundalik ovqati tarkibida sifatli oqsillar yetarli miqdorda bo'lishi kerak.