K. U. Sharifxodjayeva

т

i

2.


()‘zbck
tilida
Risk
Risk menej­menti
Bozor riski
Iugliz
tilida
Risk
Risk ma­nagement
Market
risk
Rus tilida
Риск
Управ­
ление
рисками
Рыноч­ный риск
Mazrauni
Ispancha-portugalclm sodan olingan bo‘lib, «suv ostidagi j
qoya», dc-gan ma’noni bildiradi. Risk - laotiy.it yuritish davomida | turli xil omillarning o‘zgarishi na- I tijasida yuzaga kelishi mumkin. ] boigan xatar yoki xatarlar maj- I, muasidir. Risk — bu moliyaviy ka- ( tegoriya bo "lib, korxonalarda rcja- ¹ tashtirilgan miqdoilarda daromad, ! foydani ololmaslik yoki zarar
ko‘rish ehtimolligidir. ■
Mohiyati keng qamrovli bolib, ; unda, asosan, riskni yuzaga keli- shini aniqlash, ta’sir darajasini ka- ] maytirish va boshqarish yotadi. ' Risk — menejmentiniiig asosiy j maqsadi t adbirkorlik la о liy at ining j maqsadi bilan chambarchas bogVLiqj bolib, bozor qommiyatlaridan i kelib chiqqan holda risklarni ka- | mayl.Irish yoki oldini oUshning eng optimal usuiini tanlasji hisobiga j foydani maksunallashtirish j
hisobjanadi. !
Aktivlarni shakllanlirishda ish- latgan moliyaviy inst rumcntlarning bozor kotirovkalari tebranislii holat id a yuzaga keluvehi risk

4.

Valuta riski

Currency
risk

Валют- [Valuta kurslarinmg tebranishi ныл риск Jnatiiasida banklarni zarar ko‘rish jxavfi tushuniladi.

Credit
risk

Кредит­ный риск

Krcditlarni qaytmasligi natijnsida zarar ko‘rish xavll tusliuniladi.

Kredit riski

Bank riski

Banking
risk

Банков­
ский
риск

Tijorat banklari va Markaziy bank laoliyatida moliya bozoridagi iqti­sodiy kon’yukturamng o‘zgarish.i nalijasida yuzaga keladigan zarar ko'rish xavfi tushuniladi.

7.

Puck ичмснс- ■ния про­центных ставок


Foiz riski Interest Irate risk
Foiz stavkalarmi tebranishi nati- jasida banklarning zarar ko‘risli xavfi tushuniladi. Foiz risk in mg ikki tun mavjud:

• 
  pozitsion;
  

• 
  strukluraviy.
  

8.

Транс­
форма­
ция
ipucKa


Transfer- Transfer- matsiya mat ion riski iof risk ;Banklar tomonidan berilgan kre- jd.itlar bilan ularning man b alarming jmuddali o'rtasida nomuvoliqlikni yuzaga keUsliidir.

9.


Bazaviy risk Basic risk Базовый (bazisli risk)j ;риск
(основ- i ной
риск)
jFoiz marjasi kamayishi ehtimoli jostida yuzaga keladigan zarar. Ba- |/isli risk agarda berilgan kreditiar iva jalb etilgan resurslar foiz stav- kaJari bir-biriga qarab harakat qil- yuzaga keladi.

10.

[риск

Риск
ликвид­
ности

11.

Liquidity
risk

[Риск

ства

Bankrotlik Bank- riski Iruptcy
jrisk
i
J

Iqtisodiy Econo- risk mic risk

Likvidlilik
riski

Эк оно- Bu risk foiz stavkasi ning salbiy мнческий ravish da o‘zgargani tufayli, muay- yan moliyaviy iastmmentlarga talab va taklifining o‘zgarishi tu- fayli yuzaga keladigan yo‘qotishlar
j ehtimoli.
:Bu moliyaviy aktivlarning tezkor (ravishda naqdga aylanish imkoni bo‘lib, yirik va laniqli ishlab chi- qaruvchl va banklarning muomala- :da bo'la yo I gan aksiyalari ham bu Jx.il risklardan deyarll xolt emas. jO‘z kapitaLi va resurslarini yo'qo- |6aincpoT- jtish oqibatida o‘/ majburiyatlari
jbo‘yicha to^Llovga layoqatsiz bo 4 ish ,va faolivatini to‘xtat.ish bilan .bog liq riskdit .

17.

18.


13. Investitsiya risklari
M.lPoz.itsion
i
Irisk
15. Strukturaviy risk
16.
Portfel iinvcs- .uar
Opsioji
Fyuchers
Invest­ment risk
Positional
rislc
Structural
risk
Portfolio
invest­
ments
Option
Futures
Инвести­
ционный
риск
ПОЗИ­
ЦИОННЫЙ
риск
Струк­
турный
риск
Порт­
фельные
инвес­
тиции
Огггши
Фью­
черсы
Bu investitsiya loyihaktrini amalgaj oshirish da imkoniyat ning yet ish- masligi yoki foydani yo‘qot ish! bilan bogliq boigan risklar kiradi.
Faqat bitta pozitsiya bilan (aniq bu vaqtning foiz stavkasi bilan)
bo^lgliq riskdir.
Rankning butun balansi bo'yicha risk boMib, pul bozoridagi foiz stavkasining tcbranishi natijasida
ynzaga keladi.
Shunday invest it siyalarki, bunda kapilalni daromad olish maqsadida korxonalarning aksiyalari, obljga- tsiyatari va boshqa qimmatli qog‘oztaruii sotib olish uchun
sarllanadi. j
Sliartnoma (qimmatbaho qog’oz): bo¹ lib, xaridorga malum bir qimmatbaho qog‘oz yok i t.ova mi beigilangan nmddatdan so‘ng yoki ma’lum bir davr ichida qafiy beigilangan narxlarda sotib olish
yoki sotish lniquqini beradi.
Qimmatbaho qog‘oziarni, valuta! yoki tovarlarm beigilangan narx va kelajakdagi beigilangan muddatda sotish yoki sotib olish borasidagi bajarilishi majbur boigan qisqa muddatli stand art' shartnomalardir.

Forward
exchange
rate

19.

Forvard
knrsi

Swap

20.

Svop

Форвард­ный валют­ным курс

Свои

Asosiy qarz summasining ma’lnm bir o‘zgarmas qisnuga nisbatan helgilangan vaqt da to" lanad igJ.ui foiz stavkasining hajmi to^kg‘risida kelishnv boMih, u o'sha kundagi. foiz sravkasidan past yoki yuqori boiishi mumkin.
Savdo qoidalariga anial qilgan hol­da, bitta qarzni tolash bo‘yicha malum bn muddat о Ugandan so‘ng shartlami oVgartirish bo^vyi- ctia bit ini.

21.	fnflyatsiya Inflation (Инфля- 'Pu Ining real sotib olish qobiliya- riski irisk ционный tilling pasayishi bilan korxonalar ) 'риск iyo‘qotisblarga uchraydi.